AIRASIA

Tüm dünyayı etkisi altına alan ekonomik kriz neredeyse tüm uluslararası şirketleri vurdu biliyorsunuz. Kriz aynı zamanda futbola yatırım yapan markaların ve firmaların da ciddi şekilde sarsılmasına ve sponsorluk anlaşmalarını gözden geçirmelerine sebep oldu. Premier Lig'de bazı firmalar iflasını açıkladı ve sponsoru oldukları kulüpleri zor durumda bıraktılar. Hollanda 2. Ligi'ndeki takımların forma reklamlarını veren firmaların oldukça zor durumda olduğu ve kulüplerin sponsor desteğinin çekilmesi halinde kapanma durumuna gelebileceği konuşuluyor hatta federasyon kriz reçetesi olarak 2010-2011 sezonunda 12 takımlı bir ligin planlarını yapmaya başladı. Henüz kesinleşen bir durum yok ama önlemler şimdiden alınıyor. Dünyanın en büyük sigorta şirketlerinden AIG de bunların arasında. Manchester United'ın forma reklamının arkasındaki AIG krizden çok fazla etkilenen firmalardan birisi oldu. 60 milyar dolar gibi bir kayba uğradılar. Gelecek senenin Mayıs ayında United ile imzaladıkları sözleşme bitiyor. Büyük ihtimal yenilemeyecekler. Anlaşma 4 yıl için 56.5 milyon poundu içeriyordu. Dolayısıyla büyük bir ihtimal 2010-2011 yılında Manchester United'ı başka bir forma reklamıyla göreceğiz ve görünüşe göre Asya sermayesi Arsenal'den sonra Manchester United'a da el atacak.

Öncelikle söyleyelim bu seferki ortadoğudan değil Muson diyarından. 1993'te kurulan Malezya'lı havayolu şirketi AirAsia. Ağırlığı Asya kıtasında olmak üzere 58 şehre uçuyorlar ve yılda ortalama 10 milyon yolcu taşıyorlar. Şirketin CEO'su Tony Fernandes 230 milyon dolarlık servetiyle Malezya'nın en zengin 24. adamı. Resimde görüldüğü gibi formayı giyip poz vermiş ama anlaşma için yıllık 20 milyon pound gibi bir rakamı ceplerinden çıkarması gerektiğini biliyor. Ancak firma Premier Lig hakemlerinin formalaının kollarına verdiği reklamlardan işe pek yabancı değil. Kaldı ki United bu sezon Kore, Singapur ve Malezya'yı içeren bir hazırlık kampı planında, bu da AirAsia'nın anlaşma için Saudi Telecom ve Hint firması Sahara'nın önüne geçmesini sağlayabilir. Kırmızı Şeytanlar ile anlaşma imzalayacak firma Sharp, Vodafone ve AIG'den sonra kulüp tarihinin dördüncü forma sponsoru olacak. Bu arada belirteyim AIG'den daha iyi durduğu kesin.

















Tabi bir de işin reklam anlaşmalarının tüketiciye yaptığı katkı ya da etki tarafı var. Futbol izleyicisi desteklediği takımın formasında gördüğü herhangi bir ürünü kullanma yönünde içinde bir motivasyon oluşturuyor mu acaba? Örneğin Galatasaray'ın formasındaki "avea"yı görüp telefon operatörünü bu firmaya çeviren var mıdır? Arsenal taraftarları Asya'da herhangi bir faaliyetleri olmadıkça Fly Emirates ile hiçbir işleri olmadığını itiraf ediyorlar. Veyahut Beşiktaş formasında var diye Cola Turca'ya özel bir eğilimi olan insanlar var mıdır? Reklam anlaşmaları elbette sadece taraftarların seçimlerini etkilemek için yapılmıyor ama "reklam" özünde tanıtımı ve kitle seçimlerini etkilemeyi hedefleyen bir seçim olduğuna göre bu tarafı da hesaba katılmalı.