MACCABI-HAPOEL

İsrail Premier Ligi'ndeki 12 takımın 7 tanesinin, 2. Ligi'ndeki 12 takımın 10 tanesinin isminde ya "Maccabi" ya da "Hapoel" kelimesi var. Ülke çapındaki tüm kulüpler ele alındığında ise 37 kez Hapoel 19 kez Maccabi kelimesinin kullanımı karşımıza çıkıyor. İsrail Ligi'ndeki toplam 69 şampiyonluğun 59'u isminde ya Maccabi ya Hapoel kelimesi olan takımlarla kazanılmış. Bugün bu takımlara kafa tutabilen farklı isime sahip en önemli takım Beitar Jerusalem. 2007 ve 2008'de şampiyonluğu kazanarak ülkedeki Maccabi-Hapoel geleneğini kırdılar. Dünya üzerindeki futbol ülkelerinde bir kelimenin öne çıktığı ve istisnalarla beraber genel olarak görüldüğü ligler var. Örneğin Endonezya Ligi'nde takımların %90'ının isminin başında "Pers" ifadesi bulunuyor. Türkiye'de bir çok takımın isminin sonunda "spor" ifadesi var. İsrail Ligi'nde de bu 2 kelime öne çıkmış durumda. Dolayısıyla söz konusu kelimelerin neden bu kadar sık kullanıldığı üzerine birkaç bilgi vermek gerekiyor.

Önce Hapoel'den bahsedelim. "Hapoel" İbranice "işçi" anlamına geliyor. Kökleri 1920 yılına kadar dayanıyor. 1920'de "HaHistadrut HaKlalit shel HaOvdim B'Eretz Yisrael" yani "İsrail İşçileri Federasyonu" olarak kurulan işçi sendikası ilk başlarda 4.400 üye ile faaliyete geçerken günümüzde 650.000 civarında üyesi var ve İsrail toplumunun üçte biri şu ya da bu şekilde sendikayla ilişki içerisinde. Sendika işçi hakları, maaşlar, toplu sözleşmeler, grev ve lokavt gibi tüm konularda çalışanlar adına görüşmeye yetkili. Tabi işin içine işçi, sendika, işçi hakları gibi kavramlar girdiği zaman "sosyalizm"den bahsetmemek olmaz. Bu sebeple de "Histadrut" oluşumu İsrail'de sosyalizm ile birlikte anılmaya başlanıyor. İİşte Hapoel de bu sendikanın üyelerinin kurduğu futbol derneğinin adı. Dolayısıyl da bu oluşumdan çıkmış tüm spor kulüpleri sosyalizm ve ilgili sol görüşün temsilcileri olarak bilinirler ki kulüp amblemlerinde sosyalizmin en önemli simgelerinden olan "orak-çekiç" veya "orak" resmi bulunur. En önemli Hapoel kulüpleri Hapoel Tel Aviv ve Hapoel Jerusalem'in amblemleri bu konuda önemli örnekler.





















Gelelim "Maccabi"ye. "Maccabi" M.Ö. 164-63 yılları arasında Yunan İmparatorluğu;'na karşı savaşarak bugünkü İsrailin temellerini ata ve yahudi toplumunu oluşturan bağımsızlık hareketinin adı. Maccabiler de bu harekete katılan kişilere verilen ad (Maccabees). Yahudi bir din adamı olan Mattathias the Hasmonean'ın oğlu olan Judas Maccabeus, Büyük İskender'in Makedon İmparatorluğu yıkıldıktan sonra ortaya çıkan 4 Helen devletinden birisi olan Selevkos İmparatorluğu'na karşı M.Ö. 167-160 yılları arasında verilen savaşlarda büyük rol oynamıştır ve bugün İsrail tarihinin en büyük kahramanlarından birisi olarak bilinmektedir. Judah ve 4 kardeşine soyadlarından dolayı "Maccabees" ismi verilmiştir. Ayrıca tevrattaki "Mi chamocha ba'elim YHWH" (Tanrıların hangisi senin gibidir) cümlesindeki kelime oyunu ile oluşan ve "mchbay"ifadesinden de geldiği bilinir. Bugün Maccabi İsrail'de sivil toplum hareketleri ve sivil savaş olaylarıyla kullanılır haline gelmiştir ama özünde bağımsızlık hareketinin öncülerine verilen addır.

Hapoel'den farklı olarak Maccabi ifadesi İsrail dışında yahudilerin kurulmasına öncülük ettiği kulüplerde de kullanılıyor. Almanya'dan Uruguay'a, Belçika'dan Romanya'ya, Avustralya'dan İsveç'e kadar birçok ülkede "Maccabi" kelimesini kulüp ismine yerleştiren oluşumlar var. Maccabi Paris, Maccabi Melbourne, Maccabi Munich, Maccabi Bükreş, Maccabi Budapeşte, IK Maccabi Stockholm, Maccabi Anywerp bu kulüplerden bazıları. Tabi ülkenin önemli kulüplerinin yanında hafiften ufak çapta kulüpler belirtmek lazım.

Son olarak İsrail Ligi'nin bu seneki gidişinden bahsedelim kapatırken10 sezonda 6 sampiyonlugu bulunan Maccabi Haifa, son sampiyon Hapoel Tel Aviv'in 2 puan onunde liderlik koltugunda. Ligdeki tum teknik direktorler Israilli. Gördüğünüz gibi İsrail Ligi ülkenin kuzey tarafına sıkışmış durumda.