YALNIZ VE GÜZEL ÜLKEM - 1

"Türkiye'de güzel şeyler de oluyor." Nasıl ezik bir cümledir. Ülkede olanları sığ politikacılar, magazinel bebekler, terörün türlü çeşidi ile sınırlarsa bir insan, kolaylıkla ağzından çıkabilecek bir cümle bu. Medyanın kitleler üzerindeki etkisi sosyoloji tezlerine konu olacak kadar önemli hale gelmişken yukarıda saydığım örnekler basit bir vurgudan öteye gitmez… İlk cümlenin ironisi ise her şeyi müthiş bir vehametle sunan felaket tellalı medyanın kendi yarattığı sanal cehennemi çürütürmüş gibi yaparken bile hala toplumu aşağılık kompleksine sürüklemeye çalışması...

11 Eylül saldırısı olduğunda ABD’nin nasıl bir korku toplumu olduğu ve bu olaydan sonra ruh hallerinin daha da vahimleştiği hem anlatıldı hem de saldırganlıkların ve aşırı savunma hallerinden bunu net şekilde gördük. Kendi toplumuza objektifi çevirmek için ABD’ye ihtiyaç yok elbette ama benzerlikleri fark ettiğimde hayrete düştüm. Hollanda’da kaldığımın 10. günüydü. Arkadaşım TV’de haber izliyor, Hollandaca. Dili bilmediğimden ben ilgisiz kalıyorum doğal olarak. Bir ara bir milletvekilinin trafik kazasında öldüğüne dair bir haber ilgimi çekti. Haberin hiç ilginç bir görüntüsü ya da sesi yoktu. Çarpılmış bir otomobil, tipik hristiyan cenazesinden çıkan gözü yaşlı insanlar. Günler sonra bu haberin neden ilgimi çektiğini keşfettim. 10 gündür ilk kez ölüm haberiyle karşılaşıyordum ve 10 gündür dayak yemeyip de ansızın tokat yiyen bir çocuk gibi hissetmiştim kendimi. Kendimi bildim bileli haberlerde terör duyarım. Bir ara PKK ile olan çatışmalar dindiğinde bu kez de trafik terörü ülkenin başına bela olmuştu. O biter maganda terörü başlardı. Noluyoruz ya? Türkiye, dünyadaki bir çok ülke ve özellikle ABD’ye kıyasla uzun yıllar suç oranı daha düşük olmuş bir ülke. Yayılmaya çalışılan bu terör fobisinin asıl amacı ne ola ki? 

11 Eylül’den sonra İngiltere’de metroya bombalı saldırı düzenlenmişti. Aynı dönemde Türkiye’de hem metrolarda hem de havaalanlarında sıkı önlemler alınıp güvenlik görevlileri yerleştirildi her bir yana. Bu durumla yaşamaya alıştık. 11 Eylül’den çok sonraları İngiltere metrosunda böyle görevliler olmadığını görünce hayrete düşmüştüm. Bir diğer örnek de Prag havaalanı idi. Rehbere sigara içmek için dışarı çıkmak istediğimi ,ama tekrar aramadan geçip içeri girmenin zor olacağını söylediğimde kapıları göstererek “ne araması” demişti. Prag havaalanında girişte arama filan yoktu. İroninin boyutu beni hala hayrete düşürüyor… El Kaide dedikleri örgütün üyeleri Müslüman değil miydi? İstanbul’da o dönemde gerçekleşen saldırılar toplu taşıma aracı vb. değil de daha çok konsolosluklar vb. değil miydi? 11 Eylül’le vücut bulan sözümona uluslararası terör İslam vs Hristiyanlık hali değil miydi? Peki Hıristiyan Avrupa bu kadar rahatken  Müslüman Türkiye’de neden ABD kadar önlem alınıyor?

Özal'ın başlattığı küçük amerika olma çabası hiç bu kadar eğreti durmamıştı. Durduk yere bir korku toplumuna dönüştürüldük ve yazık ki bu ruh hali 2000'lerden sonra seçimlerimizi daha da etkiledi. ABD'deki bireysel silahlanma bizde varmışçasına komşumuzdan bile korkar olduk. Herkes birbirine düşman kesilmeye başladı.

Bu ülkede güzel şeyler hep vardı ve olmaya devam ediyor. Bu ülkede Mardin’de 3 yıldır işsiz olan insanların evinde hala sefalet yok. Nasıl karınlarını doyurduklarını sorduğunuzda “akrabalar, komşular sağolsun” diyorlar. Anadolu’da hemen her kasabada, köyde bir misafirin asla kalacak yer, yiyecek aş sıkıntısı olmuyor. Anadili ne olursa olsun halkın hemen hepsi “başım gözüm üstüne” deyip kapılarını sonuna kadar açıyor ve hatta yemezseniz küsüyor. Bu ülkede insanlar hala 30 yıllık kredi borcuna giremediği için daha günlük yaşıyor; sadece gelecek için çalışmayı nispeten reddedip akşamları keyif yapıyor. Ucuz işgücü için Türkiye’ye fabrika kuran yabancı markalara inat, mesaisinden çıkan işçi komşusuna gidip okey oynuyor. Mesaiye kalmaktan anası ağlamış bankacı kazandığı parayı gezmeye, tozmaya, yemeye, içmeye, her çeşit ehl-i keyfe dibine kadar harcıyor. Bu kadar işsizliğe inat bu ülkede gençler hala hayal kuruyor, hayallerini gerçekleştirmeye çalışıyor. Yıllardır sürdürülen ırkçı manipülasyonlara inat bu ülkede insanlar hala Ermeni komşusu ile yan yana yaşamaya devam ediyor. Henüz hala komşusu içerdeyken evini yakma eylemini sürekli hale getirecek derecede ırkçı olmadı bu ülkede insanlar. Komşusu köpeğini belediyenin çimlerine işetti diye ispiyonlamıyor bu ülkede insanlar. Komşuluğa kurallardan daha çok değer veriyor.

Ters giden, çarpık bir sürü şey var ülkede. Dünyanın her yerinde olduğu gibi. Kuralsızlığımızdan dolayı çok eleştiri alırız. Oysa sıcak ülkelerde kuralların daha esnek olması tesadüf değildir. Kuzey Avrupa’nın aşırı kurallı haline bizim ülkeden birini götürseniz sudan çıkmış balığa döner. Her şeyin düzenli olmasının insana güvenlik hissi verdiğini söylerler. Bu kadar tek boyutlu olması mümkün değil. Her şeyin aşırı düzenli ve kurallı olduğu bir refah ülkesinde Türkiye’de doğup büyümüş birinin canının sıkılması yüksek olasılıktır. Elbette kuralsızlığı kendimize eğlence bellediğimizden değil. Ama Kuzey Avrupa’da gözlemlediğim toplum yaşamını düzenleyen kuralların bireysel yaşamlara da aşırı işlemiş olması. Kaç yaşında evden ayrılacaklarından akşam saat kaçta evde olacaklarına, haftasonu bahçe ile uğraşıp yaz tatiline İspanya’ya gideceklerine kadar “bireysel özgürlük” sunan bir sistem yüzyıllar önce yerleşik hayata geçmiş Avrupa halkları için idealken, Orta Asya’dan kalma konar göçer geleneği ortadan kaldırmak amacıyla devlet eliyle yüzyıllarca yerleşik hayata geçirilmeye zorlanan ve buna rağmen hala konar göçer topluluklar barındıran Türkiyeliler için küçük bir cehennem tanımı oluyor. En azından 36. enlemden öyle görünüyor…

İnsanın kendini olduğu gibi kabul etmesi yıllarını alır. Sonunda o aşamaya gelindiğinde ise güvenlikten huzura en temel insan ihtiyaçlarını insan kendi kendine otomatik olarak karşılamaya başlar. Geceleri rahat uyur. Toplumun en küçük hücresi insan olduğuna göre, tıpkı kendi kendimizi kabullenmemiz gibi Orta Doğu'nun dibinde ve hatta onun bir parçası olduğumuzu, bu nedenle binyıllardır bu topraklarda savaşın hiç eksik olmadığını ve muhtemelen olmayacağını, o çok yüceltilen batı gibi bir yaşam biçiminin bizimki gibi aşırı karmaşık bir topluma göre olmadığını, zaten o tipte bir değişikliğe de ihtiyacımız olmadığını, Osmanlı'nın çökmeye başlamasından bu yana ekonomik zorluklar nedeniyle en temel yaşamsal haklarından bile mahrum kalan bu halkın düşünsel reform sürecini henüz tamamlamamış olmasının çok da ilginç olmadığı, bir takım kriterlere göre geri kalmışlığımızın genlerimizden ya da salaklığımızdan olmadığını ve bunun değişebileceğini, her şeye rağmen memleketin memleket olduğunu ve sırf bu yüzden bu ülkeyi sevdiğimizi, insanın memleketini sevmesi için büyük zenginliklere ve dünyanın o ülkeyi takdir etmesine ihtiyacı olmadığını kabul ettiğimiz gün uyuyacağımız uyku bugünkünden daha rahat olacak.

Belki o zaman, "gelişmiş" ülkeler ve onların abidik gubidik kurumları tarafından bize dayatılan, farkında olmadan içine düştüğümüz aşağılık kompleksinden de kurtulacağız.*

*Her yazıya müzik koymak adetimizi bu kez filmle değiştirelim. Korku toplumu demişken... ABD ve Kanada kıyaslaması kısmı dikkatle izlenmeli... 

By Gand