3 Temmuz 2012 Salı

DIRTY LEEDS AND DIRTY DECISION

























Don Revie'nin Leeds United'ıyla ilgili bir hikayeyi anlatmadan önce, biraz şeytanın avukatlığını yapalım. The Damned United filmi başta Brian Clough hayranları olmak üzere birçok kişinin (bunların içinde ben de varım) seyir zevkini ve gururunu okşamıştır. Filmi zamanında yazdık. Ancak belirtelim filmin gerçekleri saptırdığı birçok bölümü vardır. Örneğin oyuncu transferlerinin tarihinde yanlışlıklar vardır, Clough'ın içki ve sigara alışkanlığının olduğundan daha erken başladığı gösterilmiştir, filmin sonunda Don Revie ile bir televizyon programında karşı karşıya gelmekten kaçındığı yanlış olduğu gibi aynı zamanda bu programda ikilinin konuşmaları da gerçeğinden farklıdır, tarihlerde önemli yanlışlıklar vardır ve Don Revie düpedüz bir kötü adam olarak gösterilmiştir. Evet Leeds şampiyon olduğu yıllarda, filmde belirtildiği gibi bir centilmenlik timsali değildir ve disiplin sıralamasında da en kötü tabloya sahiptir ama o Leeds kulüp tarihinin en iyi kadrosudur ve en başarılı yıllarını geçirmiştir. Revie takıma 2 lig şampiyonluğu ve 2 Fuar Şehirleri Kupası kazandırmıştır ki kulüp tarihinin 3 şampiyonluğundan ikisi onun yönetiminde gelmiştir. BBC Spor muhabiri Pat Murphy filmde tam 17 hata bulmuş ve filmde adı geçen futbolculardan Dave Mackay, filmin yapım şirketi Left Bank Pictures'a dava açmıştır.

1968-69'da kulüp tarihinin ilk şampiyonluğunu kazanan Don Revie ve Leeds, ikinci şampiyonluğun kazanıldığı 1973-74 sezonuna kadar geçen aradaki 4 sezonda 3 ikincilik ve 1 üçüncülük yaşamıştır. Ancak yukarıda belirttiğimiz gibi Leeds hiçbir zaman sevilen bir takım olmamıştır. 1960'larda takımın lakabı "Dirty Leeds"dir.

1971-72'de Clough'un Derby County'si lig şampiyonu olduğunda, son hafta oynanan Leeds United-Wolverhampton Wanderers maçından önce Revie'nin Wolves'a şike teklif ettiği iddiaları ortaya atılmıştır. "Captain of the Crew" Billy Bremner kavgacı bir adamdır, (nitekim Clough'un takımın başında olduğu ilk maç olan Leeds United-Liverpool Charity Shield maçında Kevin Keegan ile kapışmış ve 2 ay ceza almıştır). Söz konusu Wolves maçında onun da rakibe para teklif ettiği ileri sürülür. 1963-64 sezonunda federasyon Leeds kulübüne "sakin olmaları" yönünde bir uyarı göndermiştir. 1964'te federasyonun yayınladığı bir raporda Leeds'in sezonun en kötü disiplin tablosuna sahip olduğu açıklanmıştır. Revie, 13 yıl boyunca hocalığını yaptığı Norman Hunter'a maçlar öncesi "ilk faul hiçbir zaman kartla cezalandırılmaz, o yüzden rakibine iyi bir tekme salla ki senin maç boyunca onun başına bela olacağını anlasın" demiştir.

Leeds bu unvanını yıllar boyunca korumuştur. Mesela aşağıdaki tablo, Leeds'in David O'Leary yönetiminde son kez parladığı dönemi göstermektedir. Takım Premier Lig disiplin sıralamasında sondan üçüncüdür.

Position Team Fouls Yellow Cards Red Cards Points
1 Ipswich Town 462 33 2 573
18 Leeds United 641 70 3 869
19 Everton 658 78 4 916
20 Sunderland 662 76 6 926


Ligin en "dirty" oyuncusu da onlara aittir. Fransız Olivier Dacourt.

Posistion Player Team Fouls Yellow Cards Red Cards Points
1 Olivier Dacourt Leeds 94 13 0 133
2 Ashely Ward Bradford 95 9 0 122

2003 yılında Lee Bowyer ve Jonathan Woodgate, Leeds'deki bir gece kulübünün çıkışında Asyalı bir gence saldırır. Woodgate suçlu bulunur. 2003 yılında Seth Johnson, Porsche arabası ile hız sırınını aştığı için ehliyetine el konulur. Tabii Leeds taraftarlarının bu lakabın kendilerine, Leeds United'ın başarısını kıskananlar tarafından haksızca verildiği yönündeki iddiaları da yok değildir.

Postu kapatırken anlatacağımız olay, işte bu kirli takımın, 1970-71 şampiyonluğuna giderken başına gelen, belki de yıllardır ligdeki diğer takımların taraftarlarının ve basının eleştirileri sonucunda yaşadıkları "iahi ceza"yı andıran hadise. İngiliz vutbol tarihinin hala tartışılan hakem kararlarından bir tanesi.

















Leeds 1969'da lig şampiyonluğunu kazanmıştır ama yukarıda belirttiğimiz gibi şampiyonluk kadar, hatta daha fazla ikincilik yaşamıştır. 3 kez lig ikinciliği, 2 FA Cup finalistliği, 2 FA Cup yarı finalistliği, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Celtic'e karşı alınan yarı final mağlubiyeti, 1967'de Fuar Şehirleri Kupası'nda alınan final mağlubiyeti.

1970-71 sezonunda Revie'nin Leeds'i Lig Kupası ve federasyon kupasının dışında kalmıştır. Hatta ikincisi 4. lig temsilcisi Colchester karşısında gelmiştir. Ligin bitimine 4 hafta kala Arsenal ile kıran kırana bir mücadeleyi götürürler. 17 Nisan tarihinde, 16 ay boyunca deplasmanda maç kazanmayan West Bromwich Albion'ı Elland Road'da konuk ederler. 15. dakikada, Jack Charlton'ın hatasını Tony Brown değerlendirir ve WBA 1-0 öne geçer. Maçın büyük bölümünü de oyunda üstün götürürler, ayrıca Leeds United'dan daha iyi oynamaktadırlar. Stoperler John Wile ve John Kaye, Leeds'in forvetleri Allan Clarke ve Mick Jones'u çok iyi durdururlar.



Leeds'e göre ise maçın hakemi Ray Tinkler saahnın en kötü ismidir. Mick Jones'un attığı bir golü ofsayt gerekçesiyle iptal ederler. Asıl ortalığı sallayan hadise ise 69. dakikada meydana gelir. (Görüntü yukarıda) Norman Hunter sol kanatta, topu rakip sahanın ortasına oynamaya çalışırken Tony Brown ayak koyar ve topu kovalamaya başlar. O sırada Leeds yarı sahasında tek başına dolanmakta olan Colin Suggett topa doğru hareketlenir. Yan hakem Troupe bayrağını kaldırır. Aslında top Suggett'a doğru atılmamış, pası kesen Brown'ın ayağından açılmıştır. Leeds'li oyuncular bayrağı görünce dururlar ve tümü elini kaldırırlar. Hakem Ray Tinkler, Suggett'in oyuna doğrudan etkisi olmadığı görüşüne varır ve ofsayt düdüğünü çalmaz (gerçekten de Suggett'in pozisyona pek bir katkısı olmamıştır). Brown bunun üzerine topu 50 metre sürer ve sağ kanattan bindiren Jeff Astle'ın önüne yuvarlar, Astle boş kaleye topu bırakır. 0-2....

Ortalık karışır. Leeds oyuncuları Tinkler'ın etrafını sarar. Taraftarlar sahaya girer, polisler onları kovalar. 26. saniyede ekranın solunda görüleceği gibi ceketli, atkılı bir taraftarı polis ancak durdurur. Bayan bir taraftar da sahaya girer. Don Revie eller cepte sahaya dalar, yan hakem Troupe'u orta hakemle konuşmak için ortaya yönlendirir. Diğer taraftaki Colin Cartlich, tribünlerden atılan bir teneke kutuyla yaralanır. Tedavisini Leeds antrenörü Les Cocker yapar. Allan Clarke durumu 1-2'ye getirir ama Leeds kaybeder. Don Revie 9 aylık emeğin Tinkler tarafından berbat edildiğini ileri sürer. Başkan Percy Woodward sahaya giren taraftarları destekleyen açıklamalar yapar. Federasyon Leeds'e 750 pound ceza verir ve izleyen sezonun ilk 4 maçını kapsayacak şekilde Elland Road'u kapatır. Suggett'in ofsayt pozisyonunda olup olmadığı uzun uzun tartışılır (hatta bazıları sahanın içindeki tüm oyuncuların aktif oyunda olduğunu savunur, zira o yıllar Total Futbol yıllarıdır). Kalan 3 maçı Leeds kazanır ama Arsenal 1 puan farkla şampiyon olur.

Dirty Leeds, hakem hatasına kurban gitmemiştir görüşüme göre, ama gitse dahi kendisine tamamen karşı olan İngiliz toplumu mutlu olmuştur. Revie'nin takımı 1973-74 sezonunda şampiyonluğu ikiler.

2 yorum:

raul #7 dedi ki...

Uefa Kupası'nda da yarı finalde Gs'ye elenmemiş miydi bu Dirty'ler?

ozgurr dedi ki...

filmin romanıda türkiyede yayınlandı. david peace'in yazdığı ve lanet takım ismiyle yayınlanan kitapda bu tarihi hatalar yok. muhtemelen filmin akıcılığını sağlamak için bu hatalar yapıldı. film çok iyiydi ama kitabı ondan daiyi; tavsiye ederim.