23 Nisan 2014 Çarşamba

SANAT TARİHİNDE GİZEMLİ YOLCULUK II: FREUD İLE RÜYA TABİRİ

























Ünlü Avusturyalı düşünür Sigmund Freud, Leonardo da Vinci ile alakalı kendi düşüncelerinden oluşan bir kitap yazmıştır. Bu kitapta Da Vinci ile alakalı bilinenlerden ve onun yazdıklarından yola çıkarak bir karakter tahlili yapmaya kalkışan Freud'un karakter tahlillerinin gerçekliğini, üzerinden yıllar geçtiği ve artık psikanaliz yöntemleri değiştiği için sorgulayabiliriz.




















Da Vinci bir yazısında gördüğü rüyadan bahseder. Rüyasında kendini bir bebek olarak görür ve bir kuş (İtalyanca "nibio") onun beşiğine dogru uçup kuyruğu ile ağzına vurur. Bu yazı 1904'te başka çevirmenlerce Almancaya çevrilir. Freud "kuş" kelimesini Almanca'ya "akbaba" olarak yapılmış çevirisinden direk kopyalar ve çeviriyi kontrol etmez. O zamanlarda akbabaların sadece dişi kuşlardan oluştuğu ve bir erkek akbabaya ihtiyaç duymadan yumurta yapabildikleri, yani üreyebildikleri zannedilir. Freud, Da Vinci'nin rüyasından ve onun 5 yaşına kadar annesiyle (o yaştan sonra üvey babasıyla yaşamasına değinmemiştir) yaşamasından hareket ederek, akbabanın bilinç altında annesini temsil ettiğini öne surer ve buradan da Da Vinci'nin homoseksüel olduğunu ortaya atar. 




















Halbuki Da Vinci'nin annesi, o 2 yaşındayken başka bir adamla evlenmiştir. Leo 5 yaşına kadar sadece annesiyle yaşamamıştır. Bu yetmiyormuş gibi Da Vinci ustanın metninde "nibio" kelimesi bulunmaktadır. "Nibio" kelimesini Da Vinci zamanındaki çevirisi "çaylak"tır ve br kuş türüdür, ama Freud bu gerçeği kontrol etmeden 1904'de Leonardo Da Vinci'nin yazılarından yapılan çevirileri aynen kopyalamıştır ve "akbaba" metaforu üzerinden bir sonuca ulaşmıştır. Hatta Freud bu düşüncelerine kendini ve insanları o kadar inandırmıştır ki, bir süre, Da Vinci'nin resimlerinde, onun cinsel eğilimi hakkında bilgi verecek ipuçları aranmaya başlamıştır.

Resim: Leonardo da Vinci - The Virgin and Child with St. Anne - 1508

Sigmund Freud'un bahsedilen kitabı için


1 yorum:

Re Cep dedi ki...

Freud`un bunun gibi pek çok yalanı var...