Acaba bilgisayar denen icat insanlığın hizmetine sunulduğunda bugün olduğu gibi kullanıcıların fantezi dünyasına bu kadar etki edebilecek bir araç olduğu hesaba katılmış mıydı, ama son yıllarda önüne geçilemeyen bilgisayar parçaları, yazılım ve program güncellemeleri sayesinde aşağı yukarı 15 sene önce ciddileşen bilgisayar oyunları piyasası artık kullanıcılara sunduğu hizmetler açısından sınırları zorlayan bir hal aldı.
Çok kolay güncellenebilen sistemler ve sektöre bir çok firmanın girişi bilgisayar oyunları piyasasını giderek kızıştırdı. Firmalar dünyada korsan yazılımın en çok görüldüğü alanlardan biri olan bilgisayar oyunları piyasasına yatırım yapmaktan çekinmiyorlar. Tabi geniş kitleleri ilgilendiren bir pazarlama aracını kitlelerin ortak bir noktasından çıkarak yaymaya çalışmak da oldukça normal bir hareket. Dolayısıyla, özellikle son 10 yılda futbol temalı oyunlar bilgisayar oyunları içerisinde en çok tercih edilenler oldular.
Pele's Soccer: Oyunu 80'ler kuşağından Türkiye'de gören ya da oynayan var mı bilinmez ama 1981 yılında Atari firmasının aynı adlı konsolda (Atari 2600) piyasaya sürdüğü oyun, PC futbol oyunları tarihinin atası olarakdeğerlendirilebilir. Aslında aşağıdaki resimden bakıldığında futboldan çok, "puzzle" kategorisine giren bir bilgisayar oyunuyla karşı karşıya kaldığımızı söyleyebiliriz. Nitekim oyunda görülen mavi veya kırmızı noktaların hangisinin Pele olduğunu da tezahür etmek pek kolay değil. Ancak piyasaya sürüldüğü yıl single ve multi player opsiyonlarıyla büyük bir eğlence vaad ettiği söylenen oyun pek tabi bugün sadece ve sadece bir klasik olarak değerlendirilebilir.
Kick off: Pele's Soccer'dan 8 sene sonra Anco firması tarafından piyasaya sürülen ilk futbol oyunu efsanesi "Kick Off"u, bilgisayar oyunlarıyla 80'li yılların sonunda tanışan kuşaktan bilmeyen bir insana rastlamak zordur. Amiga 500 ve Commodore 64 gibi zamanının iki dev konsolunun ikisinde de oynanabilen oyun, literatürde "top-down" olarak geçen "tepeden görünüş" açısını da oyun kültürüne kazandırmıştı. Pace, Stamina, Accuracy and Aggression gibi bugünün futbol oyunlarının vazgeçilmez kelimeleri ve kriterleri olan sözcükler de yine Kick-Off serisi tarafından ilk olarak dile getirilmiştir
Kick Off 1989 yılında yakaladığı önderliği bir kaç yıl daha sürdürdü. Ta ki onunla rekabet edebilecek ve bugüne kadar ulaşan bir hayran kitlesi kazanmayı başaran bir oyuna dek.
Sensible Soccer: Bugün yirmli yaşlarını süren ve FIFA, PES serileriyle vaktini geçiren nesil ne zaman konu açılsa Sensible Soccer'ı yadetmekten geri kalmıyorlar. 1993 yılında Sensible Software firması 1992 Avrupa Şampiyonası'nın havasını da arkasına alarak fenomen yaratacak bir oyunu piyasaya sürdü. Sensible Soccer kontrol açısından kullanıcılara yeni açılımlar sunarken, data kavramına da içerdiği 40 Milli Takım ve 128 kulüp takımıyla yepyeni bir boyut getiriyordu. Ayrıca Lig ve Kupa gibi iki ayrı oyun modu seçeneğini de oyunun çekiciliğini artırıyordu. Sensible Soccer piyasaya sürülüşünden bu yana 15 yıl geçmiş ve grafik açısından günümüz serileriyle karşılaştırılamayacak derecede geride kalmasına rağmen pratikte hala bir çok fanatiğe sahip bulunuyor. Ayrıca yakın gelecekte "Sensible Soccer 2006"nın piyasaya sürülmesi ile bir tür "efsane geri döndü" ortamı da yaratılmış oldu.
International Superstar Soccer: İşte Konami de sonunda sektöre adım atar. Bugün 2-D teknolojisinin ulaşacağı son nokta olarak görülen, popüler adıyla ISS, 1994 yılında piyasaya sürüldüğünde oyuncu profili ve oyun içi "movement" olarak adlandırabileceğimiz hareket çeşitliliği açısından doruk noktaya ulaşmış bulunuyordu.
Virtual Striker: Sega, Coin-Up Salonları ve 3-D. İşte VS'nin özeti. Konami 2-D'nin en uç noktasına ulaşırken aynı yıl Sega yeni bir çağı başlatıyordu. Tarihin ilk 3-D futbol oyunu Virtua Soccer Türkiye'de de atari salonlarının vazgeçilmez oyunu haline geldi. Özellikle oyunun yaratıcısı Satoshi "Bin" Minufe'nin ifadesiyle oyun bugüne kadar hep seyircinin gözüyle dışarıdan izler gibi işleyen futbol oyunlarını, sahanın içerisindeki oyuncunun heyecanını hissedecek seviyeye indiriyordu.
Actua Soccer: Günümüzün önemli firmalarından Gremlin Interactive 1995 tarihinde Virtual Soccer'ın yükselttiği çıtayı daha da ileri götürdü ve grafik ayrıntısı açısından liderliğe oturan bir oyunu piyasaya sürdü. Actua Soccer. Aynı anda bir PC'de 4 oyuncunun da oynayabilme özelliğiyle dikkat çeken Actua Soccer aynı zamanda daha sonra Fifa serilerinde görülen farklı kamera açıları, seyirci ve stadyum grafikleriyle yepyeni bir çığır açtı.
FIFA Serileri: "EA Sports, It's In The Game"...Bu cümleyi oyun fanatikleri son 6-7 senede fazlasıyla duydular. İlk olarak 1998 yılında "World Cup 98" oyunu ve oyunun resmi şarkısı "Song 2" (Blur) ile adından iyice bahsettiren EA Sports 31 Ekim'de piyasaya sürdüğü FIFA 99 oyunuyla en azından PC platformunda piyasanın liderliğini uzun bir süre elinde tutmak üzere ele geçirdi. Serinin grafikleri her geçen sene biraz daha ilerledi. Artık futbol oyunlarının kalitesi FIFA Serileriyle diğerlerinin karşılaştırılması ile sınanır oldu.
Ardı ardına gelen 2000, 2001, 2002 ve 2003 ürünlerinin arasına Euro 2000 ve World Cup 2002 gibi iki kalite oyunu daha yerleştiren Electronic Arts firması bir dünya devi haline geldi.
Hatta Türkiye'de biz zamanlar mantar gibi türeyen İnternet Kafelerden bazıları sırf oyunun multi-player özelliğinden hız alarak kuruldu. Bugün karşısına KONAMI firmasının dikilmesiyle kan kaybetmeye başlayan FIFA serilerinin en büyük eksikliğinin "ruh" olduğu kullanıcılar arasındaki genel kanı. Nitekim söz konusu rekabet iki alternatif oyun çıkarınca bir oyunun tercih edilebilirliğinde grafik açıdan gelişmişliğin tek ölçüt olmadığı anlaşıldı. Ancak bugün yine de FIFA serisini gelmiş geçmiş en iyi oyun serisi kabul edenlerin saysı da bir hayli fazla.
KONAMI ve Winning Eleven-Pro Evolution Soccer Serileri: EA'nın karşısına Uzakdoğu'dan gelen küçük dev adamlar dikildi. Yıllardır PS platformunda bir numaralı oyun olarak nam salan Winning Eleven EA Sports'un korkularını gerçeğe döndürdü ve PC platformuna hızlı bir giriş yaptı. Grafikler ilk başlarda FIFA serilerinin gerisinde kalıyordu. Ancak "ruh" kavramı Winning Eleven serisinde had safhadaydı. Bu konuda bir ismi anmadan geçmek olmaz. Japonya'da "voice of soccer" olarak bilinen tüm WE serilerinde sunum görevini üstlenen Jon Kabira, bu konuda öyle başarılı oldu ki sırf onun "şutomiso", "frikikinmas", "ofsaydo naaaynn" gibi vecizeleri bile oyunu almak için başlı başına bir sebepti. 2003 yılından itibaren KONAMI işin içine bir de Pro Evolution Soccer'ı sokunca grafik açıdan da eksiksiz bir oyun yarattı. Nitekim şu anda PES 6 piyasadaki en iyi futbol oyunu olarak nitelendiriliyor. Görünüşe göre FIFA 2006'da artık doruğa çıkan mekanikleşmeyi gördükten sonra KONAMI'nin 2000'li yılların başlarında EA Sports'un oturduğu tahta bir süre inmemek üzere oturduğunu söylemek pek de yanlış olmaz.
13 yorum:
Son zamanlarda iş yerinde vakit buldukça her yazını okumaya çalışıyorum. Muhteşem bir blog sayfan var. Yani bana daha çok hitap eden bir blog sayfası tasarlayamazdım kafamda.
Ama açık söyleyeyim. C64'ün efsanesi Emlyn Hughes Soccer (1987) ve Microprose Soccer'dan (1988) bahsetmemiş olman biraz kalbimi kırdı. Beni bilgisayarda futbol oynanabileceğine ikna eden iki oyundur. Sonra zaten olaylar gelişti... :)
Saygılarımı sunuyorum.
Cenk
cthulu
Emlyn Hughes Soccer, benim de cok sevdigim ve oynadigim bir oyundu ama genel olarak cigir acanlari aldim, yoksa o oyuna laf yok :)
Fifa 95'de kalecinin onunde durdugun zaman yapay zeka kit oldugundan sana carptirdi topu, alip takardin kaleye. Biz buna arkadaslar arasinda "Cemil Ipekci Taktigi" derdik.
Ayrica Commodore 64 oyuncularinin cok iyi bilecegi bir oyun olan Decathlon da resimdeki joystigin katilidir. Bizzat kendim bu oyunda 2 tanesi Aztech, 2 tanesi bundan olmak uzere 4 tane kirmisimdir.
Son olarak, Kucukyali Mouse Bilgisayar'a sabahin korunde "Sizde kol var mi?" diyerek joystick sormaya gelen Kucukyali gencliginin o unutamadigim ferdini selamlar, ayni saatlerde kir pidesi kokusu esliginde pasajin icerisinde x-copy'nin bitirmesini bekledigimiz Last Ninja isimli System 3 oyununu da saygiyla anarim.
tum yasamim bir film seridi gibi gecti gozumun onumden.. :) listedekilerin hepsini oynadim. hepsinin ayri bir anisi, PES'in de ayri bir yeri var gozumde. ama Sensible Soccer'i gorunce hala icimde birseyler kipirdiyor. anlatabilmek mumkun degil.
bu mukemmel yazi icin tesekkurler..
ah actua soccer ah... hami'yle uzaklardan abanınca spikerin "mandiraaaalii hamiiii" diye bağırışını unutamam.
eski bir postu yeniden mi canlandırdın.sanki 2006 yılında yazılmış gibi.
@Canarino Commmodere64 aldığımda bende de Aztech joystcik vardı yeşil renkli olandan onu kırmak da büyük başarı yani ben başaramamıştım bi türlü :D
En sevdiğim oyunda Pole Posetion'du
Ferman
Emilyn Hughes IS olmadan olmaz :D o oyundur ki sonraki nesil oyunlarda takım ismi/oyuncu ismi editlemeyi kazandırmış, pazar/pazartesi günleri gazete satışlarını artırıp "bizim takım"ın son kadrosunu "diğer takım"a karşı zaferden zafere koşturmamızı sağlamış. orta saha çizgisinden atak yapılan yöne doğru "aduket" tabir edilen joystick hareketi yapıldığında jenerik goller atardı. hey gidi.
fifa99 en efsanesidir iclerinde.
konami ve fifa ortak yaptı sonra ortaklık bozuldu
ps cıktı konami patlattı fifayı diye
şehir efsanesi dolanmakta..
var mıdır aslı astarı ?
ne fıfa ne cm ne pes...
sensible bambaskaydı...
onun hıssetttrıdklerını hıc kımse gerceklestırmez...
2008 kasımı itibariyle pes bitmiştir benim için. pes 2010'da kesinlikle fifa'nın önüne geçmesi lazım yoksa EA alıp başını gidecek. KONAMI'de uzun zaman sonra ilk kez onu takip etmeye, daha iyisini yapmaya çalışmaya başlayacak.
Gidip fifa 09 oynayayım biraz:)
tek birşeyi düzeltmek istiyorum song 2 (blur) world cup 98'in değil fifa 98'in şarkısıydı. worl cup 98'in şarkısı chumbawamba idi. ikiside üst üste gelen iki güzel oyun ve iki güzel şarkı olduğu için karıştırırlılar hep.
oyunlara gelirsek 21 senelik oyun hayatımda futbol oyunları hep ayrı bir yer tutmuştur. emily hugley soccer ve sensible'ın yerini biraz olsun wining eleven 8 ile doldurmuştuk. ama şimdi onların yerini doldurabilecek kalitede bir fifa 2009 (ps3 için pc de berbat) var ve ben ilk kez sensible aramıyorum.
yazı için çok teşekkürler...
manchester united diye bir futbol oyunu yok muydu yoksa götümden mi mençistirladım?
Yorum Gönder