DENİZ HAVASI BAŞKA OLUYOR

Türkiye'de de dünyada da benzer söyleme rastlanır hep. "Deniz havası başka oluyor" ya da "deniz kıyısında bulunan kentlerin insanı başka oluyor" diye. "İzmirli'yi 1 hafta Ankara'da tutmuşlar karamsarlıktan kedi kesmeye başlamış" diye bir rivayet dolaşır. Doğma büyüme bir İstanbul'lu olarak Ankara'da geçirdiğim 5 yılda denizin çok büyük eksikliğini çektiğimi söyleyemem. Zaten yapı olarak da sıcak iklimleri, deniz-kum-güneş üçlemesini çok yüksek derecede arzulayan bir adam değilim. Hawaii, Maldivler, Kanarya Adaları, Karayipler yoktur benim seyahat etmek istediğim yerler arasında. Finlandiya, Rusya, İzlanda, Kanada gibi yerler vardır. Ha birisi bugün bileti elime verip "yürü lan Tenerife'e dese", "dur abi Helsinki'ye bilet yok muydu?" demem elbet. Tercihe bırakılsa anlamında söylüyorum. Ne diyorduk, deniz havasının orada yaşayan insanlara denize kıyısı olmayan ülkelerin insanlrına bahşedilmeyen bir avantaj sağladığı söylenir. Bunun futbolda da çıkarımını bulmak mümkün.

Türkiye'den örnek vermeyeceğim zira kaç tane şampiyonumuz var ki deniz kıyısı sınıflamasına gireceğiz. 4 şampiyonumuz var ve hepsi denize kıyısı olan 2 şehirden çıkmış durumda. Milli takımlar üzerinden gideceğiz. Afrika kıtasıyla başlayalım zira bu kıta yukarıdaki söylemin sahiplerine bir dayanak adeta. Afrika'da Hint Okyanusu, Akdeniz veya Atlas Okyanusu'na kıyısı olmayan 14 tane ülke var. Etyopya, Çad, Nijer, Mali, Burkina Faso, Orta Afrika Cumhuriyeti, Burundi, Uganda, Zambia, Zimbabwe, Botswana, Ruanda, Malawi. Bu takımların hiçbirisi dünya kupasına katılamadılar tarihleri boyunca. 2010 için bunlardan 5 tanesinin Ruanda, Mali, B. Faso, Malawi ve Zambia'nın şansı sürüyor. 3. tur eleme gruplarına kaldılar. İçlerinden bir tanesi kupa vizesi alırsa tarihi değiştirecekler. Avrupa'ya gelelim. Avusturya, İsviçre, Luksemburg, Liechtenstein, Andorra, San Marino, Sırbistan, Slovakya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Makedonya, Belarus ve Kazakistan'ın denize kıyısı yok (Hazar Denizi'ni değerlendirmeye almıyoruz). Bu takımlardan 5 tanesi Dünya Kupalarına katılabildi bugüne kadar. 1954'te Macaristan'ın 1934 ve 1962'de Çekoslovakya'nın oynadığı finaller dışında son 50 yılda herhangi bir üstün başarıları yok (Çekler Euro 1996'da finaldeydi). Asya'da da aynı durum geçerli. Denize kıyısı olmayan ülkelerin hiçbirisi Dünya Kupası vizesi alamadı. Asya'dan bu kupaya katılmış İran, Japonya, Çin, Güney Kore ve Kuzey Kore, Birleşik Arap Emirlikleri gibi takımların tümünün denize kıyısı var. Bu geleneği bozmanın peşinde olan bir ülke Asya'da da var. Özbekistan. Onlar da final gruplarına kaldılar ama şu anda 3 maç sonunda kendi gruplarında son sıradalar. Son olarak dünya kupası şampiyonları da bize fikir veriyor zaten. 7 farklı dünya şampiyonu var tarihte. Brezilya, Arjantin, Almanya, İtalya, Fransa, Uruguay ve İngiltere. Tümünün denize kıyısı var. Yukarıdaki bilgilere baktığımızda dünyada denize kıyısı olmayan ülkelerin arasında en başarılısının Çekoslovakya-Çek Cumhuriyeti olduğunu söyleyebiliriz.