Geçtiğimiz hafta sonu Everton, FA Cup yarı finalinde Manchester United'ı penaltılarla eleyince Toffees'in finale gelene kadar kupanın dışına ittiği takımlara şöyle bir baktım. Sırasıyla Macclesfield, Aston Villa, Middlesbrough, Liverpool ve Manchester United'ı elemişlerdi ve finalde Chelsea ile oynayacaklardı. Bu, final maçında Chelsea'yi mağlup etmeleri halinde kupayı kaldırdıkları anda ligdeki ilk 5 takımdan 4 tanesini kupadan elemiş oldukları anlamına gelecekti. Hemen şöyle bir yakın tarih araştırması yapıp bu konuyu işin piri, ömr-ü hayatımda gördüğüm en iyi gazete ve en iyi spor servisine sahip olan The Guardian'ın Knowledge ekibine sormaya karar verdim. Adamlar deli gibi çalışıyorlar, biz de arada katkı yapıyoruz soru ve cevaplarla. Bu seferkini bir hayli ciddiye almışlar hatta cevabı yayınlarken "....notes Firat Topal, speaking on behalf of a number of Everton fans who emailed us this week" şeklinde beni bir de Everton taraftarlarının duygularına tercüman olmuşum gibi bir role büründürmüşler, 23 Nisan 23 Nisan sevindirik oldum. Neyse geçelim cevaba. Sonda söyleyeceğimiz başta söyleyelim, onlar da uzun araştırma sonucu üç aşağı beş yukarı aynı sonuca ulaşmışlar. Everton 30 Mayıs'ta kupayı kaldırırsa İngiliz FA Cup tarihinin en zorlu yolundan geçerek kupayı kazanmış olacak.The Guardian bu değerlendirmeyi, gayet mantıklı biçimde şöyle yapmış. 20 Premier Lig (ya da 1. lig) ve toplam 72 alt lig (3X24) toplam 92 takımı sıralamalarına göre 1'den 92'ye kadar dizmişler. Yıllar boyu kupayı kazanan takımların kupaya giden yolda oynadığı takımların lig sonu pozisyonunu (FA Cup lig sonunda oynanıyor biliyorsunuz) yanlarına yazıp toplamışlar. Dolayısıyla en az rakama sahip takım en zorlu yoldan geçerek şampiyonluğu kazandı anlamına gelmiş bu. Örneğin Everton için bu değerlendirmeyi yapalım pratikte daha iyi göreceksiniz. Tabi halen ligler bitmedi ama en azından Premier Lig'de ilk 4 sıranın değişmesi veya Middlesbrough'un daha da düşmesi biraz zor görünüyor. En fazla 1 basamak düşebilirler zaten görünüşe göre.
Macclesfield: 88 (League Two 20.si), Aston Villa: 5, Middlesbrough: 18, Liverpool: 2, Manchester United: 1, Chelsea: 3...Bu rakamları topladığınızda 117 ve ortalama 19.5 rakamına ulaşılıyor. Bu rakamdan daha düşüğüne ulaşılmaması demek Everton'ın rekoru elde etmesi demek. Bir kaç örnek verilmiş. Örneğin Chelsea'nin kazanması halinde oluşacak tablo.
Southend: 52, Ipswich: 29, Watford: 36, Coventry: 35, Arsenal 4, Everton 6...Toplamda 162 ortalamada 27.6 puan.
Everton'ın rakamından daha yüksek olan performanslar var. 1908-09 sezonunda kupayı kazanan Manchester United'ın performansı. Yol üstünde Brighton: 58, Everton: 2, Blackburn:4, Burnley: 34, Newcastle: 1, Bristol City: 8, toplamda 107 puan ve 1947-48'de yine Manchester United'ın Aston Villa:6, Liverpool: 11, Charlton 13, Preston North End: 7, Derby: 4, Blackpool: 9 toplamda 50 puanlık performansı. Yine United'ın 1998-99 FA Cup performansı var örneğin. Middlesbrough 9, Liverpool 7, Fulham 45, Chelsea 3, Liverpool 2 ve Newcastle 1, toplamda 79 puan şeklinde. 2001-02'de Arsenal'in, 1985-86 ve 2005-06'da Liverpool'ın performansları da bu kritere göre daha iyi.
Ama bütün bunların göz ardı ettiği bir şey var. Bunların hiçbirisi ilk 5 içinden 4 takımın kupa dışına itildiği bir performansı içermiyor. Ayrıca Everton'ın performansını düşüren ilk turdaki Macclesfield maçı. O maçta bir League Two takımı ile değil de orta sıralarda yer alan bir Championship takımı ile yapılsaydı Everton'ın derecesi çok daha iyi olabilirdi. Ama dediğimiz gibi böyle olsa da ilk 5 içinden 4 takımın elenmesi gibi bir durum söz konusu değil. Buna en çok yaklaşan yukarıda görüldüğü gibi Manchester United ve Newcastle United. United, 1909'da ilk beşten üç takımı, 1948'de ilk dokuzdan dört takımı elerken, 1951-52'de Newcastle United ilk altıdan dört takımı kupa dışına itmiş. 2001-02'de Arsenal ilk altıdan üç takımı, 1895-96'da Sheffiedl Wednesday ilk beşten üç takımı elemiş misal. Ama hiç bir takım ilk beş içinden 4 takımı birden sıraya sokmamış.
Tabi bu Everton'ın bir rekora yaklaştığı ama bunun iki şekilde gerçekleşeceğini gösteriyor. Birincisi kupayı kazanmaları lazım elbette. İkincisi de Aston Villa'yı geride bırakıp beşinciliğe oturmamaları. Eğer Aston Villa'yı geçip beşinciliğe otururlarsa rekoru ellerinin tersiyle itmiş olacaklar. İlginç bir durum elbette.
Türkiye Kupası'nda bu alanda en yüksek dereceye sahip takım kim bilemiyorum. Sanırım kupayı kazanan Anadolu takımları içinde, kazanma yolunda 4 büyükten en fazla sayıda takımı kupa dışına iten bu unvana sahiptir diye düşünüyorum. Dökülün bakalım.
8 yorum:
1993/94 sezonu:
Sezonu 4.tamamlayan Besiktas kupa sampiyonu oluyor. Besiktas'in eledigi takimlar sirasiyla
6.tur:
Besiktas 2-0 Ankaragucu (11.)
Ceyrek Final:
Besiktas 2-1 Fenerbahce (2.)
Yari Final:
Besiktas 1-1 ve 3-1 Trabzonspor (3.)
Final:
Besiktas 0-0 ve 3-2 Galatasaray (Sampiyon)
3 ezeli rakibini tur tur eleyerek kupayi kazanan takim Besiktas. Bilmiyorum ne derece etkili olur bu bilgiler.
Ayrica Sakaryaspor ile ilgili bir bilgiye ulastim simdi. Sene 1987/88, kupayi kazaniyorlar. Ligi ise 11. bitiriyorlar.
5.tur:
Sakaryaspor 4-0 ve 0-1 Konyaspor (2.lig takimi. Ancak bir sezon sonra 1.ligte goruyoruz kendilerini, demek ki 2.ligin ilk 3'unde yer almis o sezon sonunda.)
6.tur:
Sakaryaspor 5-1 ve 1-2 Fenerbahce (8.)
Ceyrek Final:
Sakaryaspor 4-0 ve 1-0 Besiktas (2.)
Yari Final:
Sakaryaspor 5-0 ve 1-0 Zonguldakspor (20.)
Final:
Sakaryaspor 2-0 ve 1-1 Samsunspor (4.)
2 buyuk takim + 4.Samsunspor'u elemisler. Ayrica 1.lig 20. ve 2.lig'ten o sezon yukselen bir takimda kurbanlari arasinda.
Ömer eyvallah eline sağlık
Beşiktaş'ın rakamı bu durumda
toplam 17, ortalama 4.2, ilk dörtten 3 takımı elemiş
Sakaryasporunki Konya'ya en kötü ikinci lig ikincisi yani 22. desek
toplam 56 ve ortalama 11.2, 2 büyük+dördüncü samsunspor oluyor...
gün sonunda bir alternatif çıkmazsa yazıya eklerim bunları
Tamam bu yazacagim son :) Sakaryaspor'unkinden daha iyi bir ortalama buldum. Yanlis hesaplamadiysam 29/5 = 5.8 yapiyor. Derece Galatasaray'a ait, 1984/85 sezonundan.
5.tur: Altay (15.)
6.tur: Sariyer (8.)
CF: Fenerbahce (1.)
YF: Besiktas (2.)
Final: Trabzonspor (3.)
Matematikte medyan(median) diye birşey vardır. Direk ortalama alındığında ortalamayı gereksiz derecede fazla etkileyecek(aynı şekilde çok da fazla bir şey ifade etmeyen) sayıların elemine edilmesi için. Bu durum da tam ona müsait. Hesaplama şöyle:
Tüm sayılar soldan sağa yazılır ve ortalama olarak en ortadaki sayı alınır. Sayıların tamamı çift sayıda ise ortadaki iki sayının ortalaması aınır.
Everton örneğinde sıralamaları yazarsak.
1, 2, 3, 5, 18, 88
Çift sayıda olduğu için (3+5)/2=4
Bu bize Everton'ın elediği ortalama takım kalitesinin dördüncü olduğunu gösterir. Tabi takım sayısı artıkça doğruluk değeri de artar ama fazla da ayrıntıya girmeye gerek yok.
1908 ManU 6
1948 ManU 8
1999 ManU 5
2002 Ars. ?
1986 Liv. ?
2006 Liv. ?
Aynı şekilde, mesela insan vücüdunda olması beklenen ortalama şeker vs. oranı belirlenirken de bu kullanılıyor galiba. Çünkü şeker hastaları ortalamayı ciddi derecede değiştiriyor ve çıkan ortalama sağlıklı bir insana tekabül etmiyor.
son matematiksel yorum bence de daha açıklayıcı olmuş...
fidddas
1970-71 sezonunda Eskisehirspor (4) ceyrek finalde GS'yi (1), yari finalde de FB'yi (2) eliyor. Finalde Bursaspor (5) yerine Besiktas (6) ciksa bizi de yenerlerdi herhalde. (Tabii kupanin o zamanlar direkt olarak ceyrek finalden basladigini da unutmamak lazim.)
Eski statude en buyuk basari Galatasaray'in. 1984-85 sezonunda ligi 5. bitirmesine karsin, ceyrek finalde Fenerbahce'yi (1), yari finalde Besiktas'i (2), finalde de Trabzonspor'u (3) eleyip kupayi aliyor.
Gene 1965-66'da Galatasaray (2); Ankaragucu (7), Fenerbahce (4), Besiktas (1) cekmis. Ortalama 4.
1987-88'de Besiktas (2) ve Samsunspor'u (4) eleyen Sakaryaspor'un (11) talihsizligi ise yari finalde Zonguldakspor (20) ile karsilasmasi.
Eski statunun son demlerinde (1990-91) Galatasaray (2), Besiktas (1), Trabzonspor (3), Ankaragucu (7) (Kenan Evren'in takimi) yapmis. Bir sezon sonra da Trabzonspor (4), 1-3-6 yaparak GS'ye selam cakmis.
Yeni statude en basarili takim olan Besiktas'in 1993-94 sezonunda tam yol haritasi su: Ankaragucu (11), Fenerbahce (2), Trabzonspor (3), Galatasaray (1). Ortalama 4.2.
Kendi bloguma yazdığım yorumu buraya da geçeyim..
Sevgili Flying Dutchman,
Eline sağlık kardeşim, çalıştır tabi biraz John Ashdown'u :)
Uluslararası ağırlığı olan bir blog olduğun zaten tartışılmazdı. Flying Dutchman bir şey isteyecek de, yabancı basın buna kayıtsız kalacak ha ? Olacak iş değil :)
Beckenbauer ve Cruyff de geçenlerde sana kahvaltıya gelmişler, duydum ben. Eskiden Ali Şen'e giderlerdi, o bu işleri bırakınca sana geliyorlarmış artık. Ama sen basın da yayılmasın diye pek dillendirmek istemiyormuşsun. Kusura bakma yazmak zorunda kaldım artık buraya.. :)
Şaka bir yana tekrardan sağolasın. "Gizli Evertonian" kimliğin de afişe oldu artık böylece. Ben boşuna demiyorum "Herkes Evertonian doğar, sonra yoldan çıkar" diye :)
Görüşmek üzere kardeşim..
Yorum Gönder