BOTOLA

Kuzey Afrika serisi 5 ülkeden oluştuğu için, sonuncusu bu haftaya sarktı. Yurt dışına futbolcu ihracı açısından bölgenin en aktif ülkesi Fas ile bu seriyi bitirelim. Fas kilometrekareye düşen nüfus sayısı açısından bölgenin en yüksek rakamına sahip ülkesi. 447.000 km^2'lik bir alanda 34 milyon insan yaşıyor. Önce şu isim konusuna bir gelelim. Biliyorsunuz ülkenin uluslararası literatürdeki ismi "Morocco" ile bizdeki "Fas" kelimeleri arasında büyük bir fark var. Bunun nedeni şu. "Morocco" Fas'ın en büyük üçüncü şehri Marakeş'in Persçe'deki ismi Marrakech'in ve Latince'deki "Morroch" kelimesinin bir birleşiminden oluşmuş. Bizdeki Fas ise yine ülkenin en büyük dördüncü şehri Fes'ten kaynaklanıyor. Yani bu fark bizzat ülke sınırlarının içine bakılarak çözülebilir. Nitekim yurt dışında yaşayan Türkler genelde "Fas" veya "Faslı" "Marok" veya "Marokan" ifadesini kullanırlar. Hatta bazıları "Fas" dediğinizde yüzünüze bakabilir hiçbir şey anlamayarak. değil Ha belirtelim ülkenin en büyük ikinci kenti başkent Rabat, ama en büyük şehir Atlas Okyanusu kıyısındaki Casablanca. Böyle bir ilginç profili var. Casablanca banliyölerle beraber 9,5 milyon gibi bir nüfusa sahip. Fas tüm Kuzey Afrika kıyısı ülkelerindeki Fransız hegemonyasından farklı olarak 1956 yılında İspanyollardan bağımsızlığını elde etmiş bir ülke. Kıtanın kuzeyinde genelde görüldüğü gibi genelde Sünniler ve Berberiler'de oluşuyor toplum.

























Hollanda'da yaşayan birisi olarak Fas'lılar hakkında söylenecek çok şey var aslında ama kısaca geçeyim. Ülkede bir anket yapılsa, "Hollanda'da yaşayan toplumlar içinde en az güvendiğiniz en çok çekindiğiniz insanlar hangi toplumdandır?" diye bir soru sorulsa Faslılar açık ara ipi göğüslerler. Maalesef ülkeye büyük zarar verir durumdalar. Bir alışveriş merkezine girin veya bir lokantaya gidin, içeriden ağlayan çocuk geldiğinde direk kafanızı çevirip bakın, Fas'lı olma ihtimali % 99.9'dur. Çocuklar ilginç şekilde genlerden kaynaklanan biçimde kural tanımaz, sürekli isyankar bir havada yetişiyorlar. Ama bu kural tanımazlıkları demokratik, liberal veya devrimci düşünceler oluşturmada değil hukuka ve toplum düzenine aykırı davranmak şeklinde ortaya çıkıyor ergenlik çağında. 14-15 yaşına gelen bir Fas'lı çocuk okula gitmemek için fırsat kollamaya, köşe başlarında toplanıp sokaktan geçen insanları taciz etmeye, otobüs duraklarının camlarını indirmeye adamış kendisini. Ülke onların yüzünden bir hayli tartışmalar içine girdi. Tabi Müslüman olmaları tüm müslüman toplumu hakkında genelleme yapılmasına ve içine Türklerin de katılmasına yol açıyor. Irkçı söylemleri ile son yıllarda gündeme gelen ve Kuran-ı Kerim karşıtı Fitna" filmini yayınlayan PVV, yani Partij voor de Vrijheid (Özgürlük Partisi) genel başkanı Geert Wilders "18 yaşından küçük ve suç işleyen her Fas'lı gencin ailesiyle birlikte sınır dışı edilmesi gerektiğini" iler süren bir yasa teklifi sundu meclise örneğin. Kendi içlerine kapalı, muhafazakar, yıkan, tahrip eden bu toplum profili Fas halkına karşı bir nefret oluşturmuş durumda Hollanda'da.
















Tabi ülkede Hollanda'lıdan sonra en fazla Fas'lının bulunması günlük hayatta da etkin rol oynamalarını sağlıyor. Rotterdam'ın yeni belediye başkanı Ahmed Aboutaleb Hollanda tarihinde büyik bir şehre belediye başkanı olan ilk Müslüman-Arap kökenli yönetici. Lokantalara genel olarak değinmeyeceğim tabi sürüyle var. Ama şunu söyleyeyim bir kere gitme fırsatım oldu. Musakka ve kuskus bizden çok farklı. Musakka bir katı patlıcan ezmesi, bir katı patates püresinden oluşan bir browni şeklinde servis yapılıyor. Kuskusun içinde de bir ben yokum öyle söyleyeyim. Ha tabi bu yemekleri Türkiye'deki gibi servis edilmesini beklemek yanlış olur. Örneğin buradaki Türk restoranları lahmacuna ketçap, körü sosu ve mayonez sıkıyorlar....Cinayet sebebi...



















Fas 1. Ligi, yani Botola 1956-57 yılından beri düzenleniyor. Mısır ve Tunus'ta olduğu gibi ligde 2 takımın çok önemli bir etkisi var. Casablanca takımları, Raja Casablanca ve Wydad Casablanca. Wydad'ın 10, Raja'nın 1988'den itibaren olmak üzere 8 şampiyonluğu var. Bunun dışında Wydad 1 kez Afrika Şampiyonlar Ligi şampiyonu olurken Raja bu unvanı 3 kez müzesine götürmüş. Wydad bünyesinden Noureddin Naybet, Raja bünyesinde Salaheddine Basie Youssef Rossi ve Beşiktaş'ta forma giyen Jamal Sellami gibi oyuncular yetişmiş. Bu 2 takım arasındaki Kırmızılar (Wydad), yeşiller (Raja) savaşı ülkenin en büyük derbisini oluşturuyor. İki takımda maçlarını 67.000 kişilik Stade Mohamed V'de oynuyorlar. 16 takımlı ligde 2008-09 sezonunda, an itibarıyle FAR Rabat ve Difaa El Jadida takımları 25'er puanla ilk iki sırayı paylaşıyorlar. Ülkenin en büyük telekomünikasyon şirketlerinden Maroc Telekom ligin sponsoru. Raja 1996-2001 arası kazandığı 6 şampiyonlukla bu alanda rekoru elinde bulunduruyor. Wydad 1992'den beri sadece 1 kez şampiyon olabildi ve yakında Raja tarafından şampiyonluk sayısında altedilecekler. Fas Ligi'nde ayrıca Afrika'nın orta ve güney kesimlerinden bir çok siyahi oyuncu da forma giyiyor.






















Fas Milli takımı dünya kupalarına bugüne kadar 4 defa katıldı ve en büyük başaırıs 1986'da gruptan çıkarak oynadıkları 2. tur maçları. 2002 ve 2006 turnuvasında yer almadılar. 2010 elemlerinde final gruplarına kaldılar ve şu anda ilk maçlar sonucunda Gabon'a yenilerek puansız durumdalar. Takımın başında 2000 Avrupa Şampiyonluğu'nu Fransa'ya getiren Roger Lemerre var. Lemerre 2002-08 arası Tunus milli takımının başında yer almış, takımla 2004 Afrika Uluslar Kupası'nı kazandıktan sonra 2006 Dünya Kupası vizesi almıştı. Son 2 dünya kupasında yer alan teknik adamın seriyi bozup bozmayacağını göreceğiz. Milli takımda Fas Ligi'nden sadece bir oyuncu bulunuyor. En büyük kozları ise Hollanda Ligi'nin bu sene patlama yapan ismi, AZ'in hücum gücü Mounir El Hamdaoui.