ARMALARDA YUNAN ESİNTİSİ

Arma ve takım ismi çok hassas kavramlar futbol dünyasında. İyi kullanıldıklarında takıma olduğundan fazla değer kazandırabildiği gibi, kötü seçimler yapıldığında yerin dibine batırabiliyor. Sırf isminden dolayı bazı takımlara sempati duyan nice adam biliyorum. Kendinize sorun, dünya futbolundan veya bu 2 takımın varlığından habersiz olan 10.000 kişiyi Fortuna Düsseldorf-Hartlepool United maçına götürün, Hartlepool tarafına 100 kişi ancak girer. Bu tür doğdukları anda şanslı takımlar vardır, Dinamo Moskova, Torpedo Moskova, Nottingham Forest, Plymouth Argyle, Tottenham Hotspur, Sampdoria, Borussia Dortmund gibi..... Tabi bunların hepsi ana dilini Türkçe olarak kullanan bizler için geçerli. Portekizli olan adama Paços Ferreira çok karizmatik bir isim olarak gelebilir bilemiyorum. Yaklaşık 1 sene önce Armalarda Latin Esintisi yazısında kulüp armalaırnda kullanılan ve genelde bir felsefe içeren latince cümlelerden bahsetmiştik. Hafta sonu Hollanda Ligi'ni izlerken kafamda bir soru oluştu. Yunan tanrıların ıve efsanelerini kullanan bir çok takım vardı Hollanda Ligi'nde. Sonra bu araştırmanın sınırlarını genişletmeye karar verdim ve aşağıda Yunan felsefesi ve kültüründen etkilenen takımlar hakkında bir dosya hazırlamaya karar verdim.























Hollanda dedik oradan başlayalım. Başlayınca da doğrudan Ajax'a gidelim. Efendim Ajax ya da Yunancadaki haliyle "Aias" Homeros'un İlyada destanında da ağırlıkla bahsedilen Truva Savaşı'nda önemli rol oynamış bir Yunan mitoloji kahramanı. Ege Denizi'ndeki Salamis Adası'nda kurulan krallığın da hükümdarı. Telamon ve Periboea'nın oğu. "Ajax the Great" olarak da anılıyor bir çok kaynakta. Achilles'in de ustası olan Chiron tarafından onunla aynı dönemde eğitilmiştir. Yani kısacası Achilles'in sınıf arkadaşıdır. Onunla beraber Agamemnon'un ordusunun en önemli savaşçılarından birisidir. Sparta Rotterdam'a geçelim. Aslında bunu açıklamaya pek gerek yok. Yunan tarihinde çok önemli yeri bulunan ve Pers'lerle yapılan savaşla yakın zamanda sinemalara da uğrayan kentin adı. Heracles Almelo. Öncelikle şunu belirtelim, Heracles aslında Herkül'den başkası değil. Sadece Heracles kelimesi Roma felsefesinde "Hercules" olarak değişime uğramış durumda. Onun da hikayesi az çok biliniyor. Zeus'un oğlu ve Yunan tanrıları arasındaki en büyük ve en güçlü kahraman. Nitekim Hollanda amatör liginde Hercules adında bir takım da bulunuyor. Son olarak Hollanda amatör futbolunun en üst seviyesi olan Hoofdklasse'da mücadele eden Achilles' 29'a da değinelim. 1929 tarihinde kurulan kulüp isim olarak Homeros'un İlyada Destanı'nın en önemli karakteri, Thetis ve Peleus'un oğlu, öldürmek için ancak onu topuğundan vurmanızın gerektiği, bu yönüyle Türk mafyasıyla başetmesi çok zor olan Yunan kahramanını kendisine isim olarak almış.

















Geçelim Avrupa'nın diğer ülkelerine. İspanya'a da karşımızda Hercules CF var tabi. Hikayesi Hollanda'daki Hecules takımı ile aynı. İngiltere'de üst liglerde bu tür bir takıma rastlamak mümkün değil. Ülke futbolunun altıncı kademesi Konferans Kuzey Ligi'ndeki karşımıza çıkan ilk takım Blyth Spartans bu alandaki en bilinen takım. Takımın arması da zaten bir Spartalı'nın kaskından oluşuyor. Hazır Spartans deyince Malta'ya da geçelim hafiften. Malta Ligi takımlarından Hamrun Spartans'ın adı da yine meşhur toplumdan geliyor ve yine armada bir kask var. İtalya'da bu alanda en bilinen takım Atalanta. Yunan mitolojisinin en önemli kadın kahramanlarından birisi Atalanta. Efsaneye göre babası Schoeneus çocuğunun erkek olmasını çok istediğinden Atalanta'yı reddeder ve onu ölmesi için bir dağın tepesine bırakır. Zeus'un kızı, Apollo'nun kardeşi bir başka önemli kadın mitolojik kahraman Artemis bunu haber alır ve onu emzirmesi için dişi bir ayı gönderir. Daha sonra da onu alır ve yetiştirir. Nitekim İtalyan kulübünün armasında da bir bayan portresi bulunur. Hellas Verona bir başka örnek. Onu daha önce anlatmıştık. 1903 yılında kurulan kulübün ismi, bir çoğu öğrenci olan kurucularının antik tarih hocalarının verdiği tavsiye ile konulmuştur ve bilindiği gibi Yunanistan'ın Yunancadaki karşılığıdır.

























"Fortuna" kelimesine özel bir yer ayırdık, çünkü bir kaç ligde rastlanabiliyor. Jüpiter'in kızı Fortuna Yunan mitolojisinde şans tanrısının adı. Zaten İngilizcedeki "frotune" kelimesinin de anlamı buradan geliyor. Tabi böyle olunca da Fortuna Düsseldorf, Fortuna Köln, Fortuna Sittard gibi takımların da şans getirmesi için bu kelimeyi kullanmaları çok yadırganmamalı.

Gelelim Corinthians'a. Brezilya futbolunun en önemli takımlarından olan Corinthians'ın adının ilginç bir hikayesi var. Aslında aynı isimli takım 1878'de Corinthian Casuals FC adıyla kurulmuş İngiliz takımından alıyor adını. Takım 19. yy sonları ve 20. yy başlarında adada adından söz ettiren bir oluşum. Peki onların ismi nereden geliyor. Eski Yunan'da yaşadığı altın çağ ile Atina'ya rakip olabilecek duruma gelen Korint (Corinth) şehrinden. Takım ismini duyurmak için yurt dışına açıldığında Sao Paulo'da 1910 yılında kurulan bir kulübe adını vererek etkilemiş oluyor. Korint şehri Olimpiyat Oyunları'nın bir benzeri olan ve 2 seende bir yapılan Isthmian Oyunları'nın da yapıldığı yer. Evet bugün İngiltere futbolunun alt kademelerinden olan Isthmian League'in adı da buradan geliyor.

















Yunan Ligi'ni en sona bıraktık zira böyle bir kültüre ev sahipliği yapan bir ülkenin takımlarının bundan o kültürden etkilenmemesi mümkün değil. Sayı çok olduğu için sadece isimleri belirterek geçeceğim. Herkül yani "Hercules" kelimesinden üretilen Iraklis, Yunan mitolojisindeki savaş tanrısı Ares'ten adını alan Aris, Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşi, Yunan mitolojisinin en önemli kahramanlarından olan Apollo'dan aıdnı alan Apollon Kalamarias FC (burada Kıbrıs Ligi takımı Apollon Limasol'u da hemen araya katalım) ve üçüncü ligde mücadele eden, ünlü destandan ismini almış Odysseas Anagennisi bu takımlardan bazıları. Diğerlerini mafalda'dan yoruma alalım.

Son olarak Yunan nüfusunun dünyada en fazla toplandığı yerlerden birisi olan Avustralya Ligi'ne bakalım. Burada kulüp isminde olmasa da armadaki etkisi açısından bir süre önce yazdığımız Victoria Derbisi'nin taraflarından South Melbourne FC'ye bakmak gerekiyor.

Bağlarken dikkatimi çeken bir noktaya değineyim. Yunan-Türk çatışması son yıllarda etkisini giderek azaltsa da hala hoş bir rekabet var iki ülke arasında. İşi şiddete vardırmayan rekabette de sonuna kadar varız. Biliyorsunuz kültür öğelerine sahip çıkmada çok mücadele ediyor iki ülke. Baklavanın, cacıkın çıkış noktasından tutunda, dokuma halıların, müzik enstrümanlarının çıkış noktasına kadar. Bir ara Troy filmi meydanda iken "Achilles Çorumlu mu?" diye uçuk haberler bile çıkmıştı biliyorsunuz. E tarihine de çok sahip çıkan bir toplum Türk toplumu. Bizdeki takım isimlerinde Türk tarihinden isimler kullanılamaz mı diye düşünüyorum. Bizde de efsanesi dolaşan bir sürü tarihi şehir, hükümdar ve kahraman var, Yunan uygarlığı kadar çok eskilere dayanmasa da. Teoman, Mete, Attila gibi önemli hükümdarlar var çok eskilerden. Kanuni gibi dünyayı yönetmiş bir padişah var. Bunlar kullanılabilir mi diye düşünmüyor değilim. Her şehir isminin sonuna "spor" ekleyip ortaya çıkmaktansa. İstanbul'un 3 büyüğü dışında Gençlerbirliği gibi bir örneğe pek rastlayamıyoruz mesela....