ÇEKME KASET - 2: FİLM MÜZİKLERİ

Olmazsa olmaz kaset. Bunca sene bir dolu film izleyip, arada müzikleri farkedip filmin bitmesinin ardından hemen müzikleri bulmak en büyük keyiflerden biri olagelmiştir. Ama öyle her filmin müziğini araştırıp bulmak gibi değil. İşin keyfi, herhangi bir filmde konuyu-anafikri anlarken aradan kaydadeğer şarkıları da bulup çıkarmaktadır. O şarkılar birkaç saniye bile duyulsalar kendilerini hisettirirler zaten. Bir süre sonra müzik filmin önüne bile geçebilir.

Liste uzadıkça uzadı, karıştıkça karıştı. 120’lik kasetimizi alıyoruz ve dualar etmeye başlıyoruz sığsın diye. Olmadı Film Müzikleri I, Film Müzikleri II diye iki kaset yaparız, nedir yani…

Şarkıları dinlemeden bu listeden kaset yapayım demeyiniz. Tarzların karmaşasından beyniniz süngere döner, siz ambale olursunuz. Öyle ünlenmiş film müziklerinin bir çoğu da yoktur bu listede muhtemelen. Buna da şaşırmayın.

Eveeeet, gerekli önlemleri alıp reklamın iyisi kötüsü olmaz cinsinden tavsiyelerimizi sıraladıktan sonra işe koyulalım.

ÇİNGENELER ZAMANI
GORAN BREGOVIC – Ederlezi (4:56): Bir numaraya bundan başkasını koyamazdım. Hangi şarkı bu denli çok çalınıp hala bu denli etkili oldu ki? Ah bir de ne anlattığını anlasak :)

KORO
BRUNO COULAIS – Les Choristes (1:32): İsviçreli bilim insanlarınca kanıtlanan müziğin iyileştirici etkisini belki en çok Harlem sokaklarında uygulamalı olarak gördük. Fransa’nın kırsalında bir yatılı okuldaki kimsesiz çocukların müzikle yoğruluşunun bu sevimli hikayesi Bruno’nun müzikleri olmasa belki sıradan bir genç filmi olmaktan öteye gitmezdi. Filmin güzel ve sevimli konusunun yanı sıra bestelerin, solistlerin ve koronun sevimliliği “keyifli seyir” denen durumun tercümesi oluyor.
Filmi izlerken en çok bu çocukların nasıl bu kadar güzel şarkı söyleyebildiğine şaşmıştım. Sonradan öğrendim ki çoğu eğitimli olan bu çocuklar ciddi bir elemeden geçirilerek seçilmişler.
Tüm soundtrack ışıl ışıl parlıyor. Ama ben yine de soundtrackin main theme’i olan ezginin bu en sade versiyonunu seçiyorum kasetimiz için…

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ
ENYA – May It Be(3:32): Solist kadın’ın büyüleyici elfvari sesi ile destansı yüzük hikayesi unutulmaz olmuş. Bu şarkı olmasa, “Blind Guardian’sız Yüzükler filmi mi olurmuş, peh!” diye dövünür dururdum.

AMELIE
YANN TIERSEN - Comptine D'une Autre Été L'ap (2:20): Yann Tiersen’in soundtracklarinin her biri dinlenmeye değerdir. Ama en çok aklıma geleni koymakla yetiniyorum. Filmin başında Amelie hakkındaki sözlerinin sonuna gelirken kısaca kristal adamı da tanıtır. Bu sırada Amelie elinde bir şeyle uğraşırken pencereden kristal adamı izlemektedir. Kristal adam yine aynı tabloyu resmetmektedir. Şarkı biter, film başlar…
Ürkek Amelie’nin hayatında en anlamlı değişikliği yapan bu adamla soundtrackin bu güzel şarkısının çakışması ayrı bir keyif vermiştir.

KARA KEDİ AK KEDİ
GORAN BREGOVIC – Bubamara (Vivaldi Version) (2:36): Ne yalan söyleyeyim filmi izlemedim. Ama zaten güzel olan bu şarkının yaylıların hüneri ile daha da güzelleşmiş versiyonunu dinlemek ayrı bir keyif.

KUŞLAR KANATLI UYGARLIK
NICK CAVE – To Be By Your Side (4:04): Bruno’dan incilerle devam ediyoruz. Bir adam farklı tarzlarda nasıl bu kadar güzel şarkı yapar tahayyül edemiyorum. Nick Cave’in çok doğal, en ufak kasılmayan vokali, yaylılar, değişik ritm atan vurmalı ve ara ara duyulan kuş sesleri ile insan kendini göçmen kuşların kanatlarında denizleri aşarken buluveriyor.

For I know one thing,
Love comes on a wing,
For tonight I will be by your side,
But tomorrow I will fly.


BRUNO COULAIS – The Return of Cranes (2:35): Bruno’ya torpil geçmiyorum. Hayır, yok böyle bir şey. Sadece anlamıyorum, bir adam fransız tarzı çok sesli müzikten, klasik batı popuna ve ardından hiç utanmadan Balkan müziğine nasıl el atıp da böyle güzel besteler yapabilir? Nesin sen be adam, kendine gel diye omuzlarından tutup silkeleyesim geliyor deyyusu. Evet bu şarkı da Balkan folku tarzında. Yanık sesli ablalar tiz tonlardan söylerken obua/klarnet gibi enstrümanlar, psikato tekniği ile yaylılar ve tabi ki kuşlar eşlik ediyor.
Balkan müziğini seviyorsanız bunu da mutlaka dinleyin derim.

DONNIE DARKO
GARY JULES – Mad World (3:09): Bu şarkı üzerine koca bir yazı yazmışlığımız olduğuna göre daha fazla söze gerek yok.

V FOR VENDETTA
TCHAIKOVSKY -1812 Overture (15:29): Bu kadar uzun soundtrack şarkısı mı olur demeyin. Filmin soundtrackine, bu en vurucu eseri koymamışlar, ben de orjinalini aldım listeye ne yapayım. Aslında sırf V ile Evey’nin dans sahnesi için Julie London’ın Cry Me A River’ını alacaktım ama sonra, filmin müziklerini hiç de beğenmediğimi hatırlayıp, bence filme en uygun olan, V’nin Madame Justice’i bombaladığı sahnede tüm Londra’ya verdiği müziği listeye almaya karar verdim. Bu beste, Napolyon’un Rusya’ya yaptığı ve başarısızlıkla sonuçlanan 1812 saldırısı üzerine yazılmış.

PRIDE AND PREJUDICE*
DARIO MARIENELLI** - A Postcard to Henry Purcell (2:41) : Yemişim filmini, Jane Austen bir harika diyecekken, salt bu beste ve 2005 yapımı film versiyonundaki yorumu neredeyse filmin bile önüne geçiyor… Bay Darcy ile Liz’in etkileyici dans sahnesinde baştan sona çalar…
* Türkçe çevirisinden hazzetmediğimde orjinal adı ile bıraktım.
** Henry Purcell’ın bestesi Dario Marienelli tarafından düzenlenmiş.




















SACCO VE VANZETTI
ENNIO MORRICONE&JOAN BAEZ - The Ballad Of Sacco And Vanzetti, Part 1 : İki İtalyan anarşistin ABD’de nasıl asıldığının gerçek hikayesini anlatan bu dokunaklı filmin Ennio Morricone’nın müthiş besteleri ve Joan Baez’in büyüleyici sesiyle taçlanan soundtrackinden bir şarkı koymak kaçınılmazdı.

The step is hard that tears away the roots
And says goodbye to friends and family
The fathers and the mothers weep
The children cannot comprehend
But when there is a promised land
The brave will go and others follow
The beauty of the human spirit
Is the will to try our dreams
And so the masses teemed across the ocean
To a land of peace and hope
But no one heard a voice or saw a light
As they were tumbled onto shore
And none was welcomed by the echo of the phrase
"I lift my lamp beside the golden door."

SON MOHİKAN
TREVOR JONES - Last Of Mohicans Theme (3:59): Ennio Moricone zat-ı şahanelerinden bir şaheser daha. Basit, akılda kalıcı ama unutulmaz bir melodi. Ortaokulda elimizde yelpazelerle bu şarkı eşliğinde 19 Mayıs gösterisi yapmışlığımız vardır. O kadar ayağa düşmüş yani…

CESUR YÜREK
JAMES HORNER – Braveheart Theme (1:34): Bir Son Mohikan bir de bu. Muhtemelen basit ezgiler olmasından, yurdum sokaklarında, 19 Mayıs/23 Nisan gösterilerinde, işte müzik olan her yerde Serdar Ortaç’ın çalınma rekorları ile yarışırlar. Ama güzel midir, güzeldir yahu… yine de güzeldir

SCHINDLER’İN LİSTESİ
JOHN WILLIAMS – Schindler’s List Theme (Violin Solo) (4:12): Filmi de müziğini de pek bir popülist bulurum. O son sahne “yüzüğümü, arabamı da satar daha çok Yahudi kurtarırdım” sözleri tam Çağan Irmak duygu sömürüsüdür. Müzik de bir o kadar basit ve malesef etkileyicidir. Bunu dinleyip de intihara kalkışanları duymuşluğum vardır. Buna kadar şarkı yok sanki…

BİR RÜYA İÇİN AĞIT*
CLINT MANSELL – Requiem For A Dream Summer Overture (2:34): Ömrümde görüğüm en depresif film. Karamsarlıktan başka bir şey anlatmaz. Aynen müziği gibi. Gene de seviyoruz işte, ne varsa… Sevenleri çokmuş ki theme “Da Vinci Şifresi”nden “Ben Efsaneyim”e ve hatta inanmazsınız Yüzüklerin Efendisi’ne kadar bir dolu filmde yeniden yorumlanıp kullanılmış. Yüzüklerin Efendisi’ndeki hali (Requiem For A Tower) de ayrı bir güzeldir.
* Birebir çeviri olduğu halde filmi Türkçe ismi ile anan bir insana daha rastlamış değilim. O yüzden orjinal adını da hatırlartayım: Requiem For A Dream

SAKINCALI DÜŞÜNCELER
COOLIO – Gangsta’s Paradise (4:00): Stevie Wonder’ın Pastime Paradise’ının zamane-şahane yorumu. Fırat Dopal’a göre Donnie Darko’da Mad World ne ise bu şarkı da benim için öyledir. Yani ortakarar bir filmi güzelleştiren nefis şarkı. Klasikleşmiş pop melodilerinin R&B ya da rap şarkıcılarınca yapılan yorumlarının en güzel örneği olsa gerek. Sözler de filmle çok güzel örtüşüyor. Tarz kelalaka olsa da bu şarkı bu kasete girer.

8 MİL
EMINEM –Lose Yourself (5:31): Eminem’in hayatından esinlenerek yapılan filmin son sahnesinde önce piyano, ardından gitarla giren şarkı, anında algılarımı açmıştı. Tarz olarak benden çok uzak olsa da Eminem’in şarkılarında hep sevdiğim bir taraf oluyor: Melodikliği ve gerçek enstrümanlar kullanması… Eminem’in en güzel şarkısı olmakla yetinmez, sözlerde de döktürür…

CAHİL PERİLER
ANONİM – Birdenbire (2:01): Filmin hayatı umursamaz rahatlığının müziğin ruhu ve şiirin büyüsüyle anlatıldığı şarkı. Sözleri Ferzan Özpetek ve Andrea Guerra yazmış. Müzik ise anonim olup yine Andrea Guerra tarafından aranje edilmiş.


















ÖZEL BİR KADIN
ROY ORBISON – Pretty Woman (2:58): Filmi izleyeli 15 sene olmuştur belki. O zamanki ergenlik haliyle pek bir büyülenmiştik. Şimdi ara ara görüntüler geçer çeşitli yerlerde de, 80’ler demodeliği gözüme çarpar Julia Roberts ve Richard Gere’ın hallerinde. Şarkı, filmden daha unutulmazdır, orası kesin…

TRAINSPOTTING*
LOU REED – Perfect Day (3:44): Şarkıyı her duyduğumda Mark Renton karakterinin eroini çekip kırmızı halı üzerinde mezara gömülür gibi olması ve ardından dışarı sürüklenmesi sırasında merdivenlerden paldır küldür indirilişine rağmen (vücudunda merdivene çarpmadığı uzuv kalmamıştır yahu) umursamazlığı rahatlığı… Tam bir serseri/esrik filmi/şarkısı…
* Bu filmin isminin Türkçe’sini hiç duymadım. Bilen varsa aydınlatabilir.

VANILLA SKY*
REM – All The Right Friends (3:03): Hollywood versiyonu Vanilla Sky’ın çıktığı sırada Radyo Odtü’de bir kez çalmıştı şarkı. REM’i -tutku düzeyinde olmasa da- sevdiğimden anında tanımıştım. Ama en çok da şarkının “I don’t wanna be with you anymore” kısmı ve yol şarkısı modundaki rahat rifleri hoşuma gitmişti. Gel gör ki, şarkıyı bulmak için aylarca beklemem gerekti. Zira film yeni çıkmıştı, ortada ne soundtrack ne de download edilecek bir ortam vardı. Bu süreçte sırf şarkıyı dinlemek için filmde çılgınlar gibi araştırma yapmıştım. İşin komik tarafı, şarkıyı filmde bulmak da bir o kadar zor olmuştu. Zira filmin başlarında bir sahnede Tom Cruise’un arabada arkadaşı ile konuşmaya başlamasından hemen önce, sadece bir kaç saniyeliğine, radyodan çalıyordu. Ardından da ses kısılıyor, bir şey duyulmuyordu…
* Ben bilmen, beyim bilir.

ALİ
SALIF KEITA – Tomorrow (5:11): Daha önce yazılanlardan.

LEON
STING – Shape of My Heart (4:43): Neredeyse unutuyordum! Winampin shuffleı sağolsun, bir anda Sting çalmaya başlayınca Leon ve çiçeği, ah bir de Mathilda’nın sevilesi ağlak yüzü aklıma geldi. Filmin hangi sahnesinde çalıyordu şimdi hatırlamıyorum. Ama filmin en çarpıcı sahnelerini gözümün önüne hızlı flaşbekler halinde getirmeye yetiyor bu şarkı. Ah Gary Oldman, sen ne şahane bir oyuncusun ki hala seni görünce sinirlerim bozuluyor. Beethoven’ı canlandırmış olman bile yetmiyor Leon’da yarattığın tiksintiyi silmeye. Hoş, Beethoven da pek sevimli bir insan değil ya neyse…

IMMORTAL BELOVED*
BEETHOVEN – Ayışığı Sonatı (2:05): Yıllar yıllar önce televizyonda izlediğim bir filmden aklımda kalan sahnede küçük Beethoven babasının rutin akşam dayağından kaçıp bir göle gider. Üzerinde o dönemin bol beyaz gömleği, göle uzanır. Gecedir. Gökyüzü bulutsuz… Göle yansır tüm yıldızlar. Kamera yukardan çekmeye başlar. Simsiyah gökyüzü ve yıldız pırıltılarının arasında huzurla uzanan bir Beethoven ve Ayışığı Sonatı çalmaya başlar… Kamera gittikçe uzaklaşır…

Bu sahne hangi filme aitti bilmiyorum. Ama Ayışığı Sonatı ile ilgili bulabildiğim tek sahne, Immortal Beloved’da Beethoven yeni bir pianoyu denerken onu gizlice izleyen kişilerce sağır olduğunun anlaşılması ve sonrasındaki tartışma oldu. Bestenin hüznüne istinaden, neşeli bir sahne bulmayı beklemiyordum zaten.
Bu tip filmlerde en sevdiğim yön, Olimpos’un tarılarıymışçasına tapındığımız “büyük” insanların da ne kadar insan olduğunu hatırlatmasıdır.
* Ben var bilmemek, aydınlatılmayı beklemek…

AMADEUS
MOZART – REQUIEM (…): Mozart’ın renkli kişiliğini başarıyla anlattıkları bu eğlenceli filmde Requiem’in bestelenişi süreci ve Salieri’nin rolü çok güzel kurgulanmış. Hikaye’nin gerçekliği tartışılır. Ama aynı anda güzel müzik dinleyeyim, bolca güleyim derseniz mutlaka izlenmesi gereken bir film.

BARDA
ÜÇ NOKTA BİR – Dediler ki (4:00): Üç Nokta Bir’in ülkece tanındığı şarkı oldu. Genel olarak grubu çok bilmem ama bu şarkı ün kazanmayı haketti.

Dediler ki umut sürer
İnsanları seversen eğer

Mutlu olmak için
Mutlu etmek yeter dediler


SELVİ BOYLUM AL YAZMALIM
CAHİT BERKAY - Tema (4:44): Filmiyle müziğiyle toplumumuzda bıraktığı etki, değerini kendi kendine kanıtlıyor. Ne desem boş olacak.


VİZONTELE TUUBA
KARDEŞ TÜRKÜLER – Denize Yakılan Türkü(2:58) Listemizdeki kel alaka şarkılardan da anlaşıldığı üzere benden dicey micey olmaz. Her tür kayırma, torpil bende mevcut. Neyse, konumuza dönelim. Kardeş türkülerin kaliteli vokalleri ve düzenlemesi ile yepyeni bir türkü katılmış kültürümüze. Sözler Yılmaz Erdoğan’a ait.
...


Yine tembellik ettim, ne zamanlamaya baktım ne de şarkı sıralamasının uyumuna. Bir de onlara girişsem 1 ay daha yazamayacaktım. Artık idare edeceksiniz ya da benim gibi üşenmeyeceksiniz işin djlik kısmını siz yapacaksınız.

Benim listem budur. Arada unuttuğum, henüz hiç dinlemeyip günün birinde aşık olacağım ne şarkılar vardır kimbilir. O şarkıları günyüzüne çıkarmak da okurlara düşüyor...

By Gand