INGLOURIOUS BASTERDS

DVD'dir, Divx'tir, Home Cinema'dır çıktı çıkalı sinemaya gidemez olduk. Eskiden lisede her cuma öğle arası okuldan çıkıp Hollywood'dur, Avrupa filmidir demeden, tamamen sinema aşkıyla Altunizade Capitol'e koştuğumuz günleri hatırladıkça vah halimize diyorum şimdi. Dark City, City of Lost Children gibi sağlam yapımları izlediğimiz cumalardı onlar. Artık 3 ayda bir gidiyorum itiraf edeyim. En son 2 hafta önce This Is It'e gittik MJ hatırına. Şimdi bu evin salonunu sinemaya dönüştürme imkanı arttığından beri "sinemada gidilecek film" sınıflaması da ortadan kalktı. Misal Transformers böyle bir filmdi eski sınıflandırmaya göre. Ama artık, alıyorsunuz plazmayı ya da dev perdeyi, alıyorsunuz 5+1'i, alıyorsunuz DVD veya Blue Ray'i, ışıkları kapatıp basıyorsunuz play'e al sana sinema. Tamam birebir aynısı olmuyor da ben fimleri artık sinemada izlemedim diye hayıflanmıyorum. Bu girişi hem bir saptama açısından hem de "ohoo sen daha bu filmi yeni mi gördün?" diye umarsızca soracak arkadaşlar için yapıyorum. Inglourious Basterds'ı yeni gördüm efendim ve sonda söyleyeceğimi başta söyleyeyim beğenmedim.

Quentin Tarantino filmlerinin hastası olan, film çeksin diye aportta bekleyen, her filmini ağzının suyu akarak izleyen bir adam değilim. Zaten böyle olmadığımı Pulp Fiction'ı beğenmediğimde ve hayranlarının sevmediği Jackie Brown'u onun en iyi filmi olarak gördüğümde anlamıştım. Sonra o en iyi film mertebesine Kill Bill serisi oturdu. Death Proof'u henüz görmediğim için bir yorum yapmıyorum ama Inglourious Basterds filmografisinin kesinlikle dibindedir ondan eminim. Şimdi naçizhane Tarantino uzmanı olmayarak birkaç saptama yapmak istiyorum, nedir bir Tarantino filmini çekici kılan? Özgün bir sinema dili, karikatürize edilmiş, bunun yanında mükemmel veya hatasız olmayan seyircinin "iyi çocuk" sıfatına sokmayacağı bir dolu karakter, vurucu bir soundtrack, kesinlikle eğlence, "cool" karakterler, o endüstriden çıkmış diğer yönetmenlere göre şiddet dozunun arttığı sahneler, buram buram kokan western hayranlığı ve her daim hakim bir B filmi havası. Inglourious Basterds bu öğelerin hepsini içeriyor aslında ama bir sinema filmini sağlam yapan en önemli şeyde büyük gedikler var. Senaryo ve yönetmenlik sanatı. Hayali bir hikayeyi anlatıyor Tarantino. Filmin genelinde gördüğüm bir havayı belirtmek isterim. Tarantino'nun filmini izlerken bu hayali hikayeyi ciddiye mi alacağımızı yoksa tamamen dalga geçeceğimizi seçemiyoruz. Rıdvan Dilmen gibi konuşacağım ama filmin açılış sahnesi, Shosanna karakterinin çizimini ve Hans Landa karakterini çıkarsanız bu film rahatlıkla komedi filmi sınıfına girer. Ama o öğelerde ciddi bir hikaye var. Savaşı tema alan komedi filmlerinde bu öğeler bu şekilde birbirinden kopuk değildir. Örneğin Roberto Benigni'nin La Vita E Bella'sı bir ders niteliğindedir. Benigni, ilginç şekilde savaşın varlığını hep hissettirir bize ama onun bile dalga geçilecek bir şey olduğunu gösterir. Tarantino ise filmi brbirinden bağımsız parçalara bölmüş gibi. Brad Pitt ve ekibinin ortaya çıktığı her sahne bir Hollywood sıradan komedisi, Hans Landa ve Shosanna karakterinin bulunduğu sahneler de bir savaş draması gibi. Tarantino'nun neyi yapacağına karar verememiş bir yönetmen olduğunu sanmıyorum. Ancak film kesinlikle o havayı veriyor.

Güzel yanları yok mu filmin var elbet. Mekan ve ışık kullanımının çok iyi olduğunu düşünüyorum. Bana nedense Wolfenstein oynuyorum hissi verdi. Alıştığımız gibi Ennio Morricone destekli sountrack de gayet hoş. Özellikle David Bowie'nin Cat People'ının girdiği sahne enfes. Tarantino'nun westernlerden etkilendiğini çok net gösteren açılışı da. John Wayne'in Alamo filminin müziği "The Green Leaves of Summer"la açılıyor film. Sonra da İyi, Kötü Çirkin'de "Kötü"nün ilk göründüğü sahneye benzer bir sahne var ki ben filmde birçoklarının uzun ve sıkıcı bulduğu bu açılış sahnesini, filmin en iyi sahnesi olarak görüyorum. Bir de not düşeyim, filmde Alman karakterlerin tümünün kafadan 3 dil bilmesinden moralim bozuldu ulan. Hele Landa karakteri google translate gibi maşallah. Zaten Christoph Waltz bu rolü ile Cannes film festivalinde en iyi erkek oyuncu ödülünü aldı. Oscar'da da adaylık kapar ama sanırım yardımcı oyuncu dalında. Hollywood o filmin başrolünde Brad Pitt'i görüyor zira.

Kapatırken The Guardian'ın sinema yazarı Peter Bradshaw'dan bir alıntı yapayım. "Kill Bill gibi eğlenceli işlere geri dönsün, zira Kill Adolf işe yaramadı" diyor: It isn't funny; it isn't exciting; it isn't a realistic war movie, yet neither is it an entertaining genre spoof or a clever counterfactual wartime yarn. It isn't emotionally involving or deliciously ironic or a brilliant tissue of trash-pop references.....There are some nice-ish performances, particularly from Fassbender and Waltz, but everything is just so boring. I was hoping for Shosanna at least to get a satisfying revenge on the unspeakable Col Landa. But no. The two Hitler-assassination plots cancel each other out dramatically and the director's moderate reserves of narrative interest are exhausted way before the end. He should perhaps go back to making cheerfully inventive outrageous films like Kill Bill. Because Kill Adolf hasn't worked out.

Son not: 1978 yapımı orijinal filmi de görmenizi tavsiye ederim.