DEMİR+ÖREN

20 Haziran 2013 BirGün gazetesi Uçan Hollandalı köşesinde yayınlanmıştır

TFF, salı günü önümüzdeki 2 sezon Türkiye liglerinde oynatılacak yabancı futbolcu sayısıyla ilgili düzenlemeleri duyurdu. Önümüzdeki sezon kulüpler kadrolarında 10 yabancı futbolcu bulundurabilecek, ancak 18 kişilik maç kadrolarında bu sayı 6 olacak. Bu kural 2014-15 sezonunda ise aynı sırayla 8 ve 5 olarak karşımıza çıkacak. Aynı gün Yıldırım Demirören, federasyonun 100. yılı olan 2023’e hazırlandıklarını ve dünyanın zirvesinde bir ulusal takım yaratmak istediklerini açıkladı. O takımda 28-30 yaşlarında görev yapacak futbolcular bugün 18-20 yaşlarındalar, yani futbol kariyerine çoktan başlamış durumdalar. Elimizdeki malzemeye bakıldığında bir sonraki nesilden de büyük yıldızlar çıkaramazsak Demirören’in hedefini gerçekleştirmek zor görünüyor.

Öncelikle yapılan düzenlemelerin iyi tarafını söyleyelim. Maç kadronuza eğer yabancı futbolcuları dahil ettiyseniz, ilk 11-yedek şeklinde bir sınırlamanın ortadan kalkması doğru karar. Geçtiğimiz sezonlarda 6+2+2 kuralı teknik adamları maç sırasında ayrıca baskı altına alıyordu ve sahada 7 yabancı bulundurma riski mevcuttu. Şimdi büyük bir ihmal olmaması halinde bu ihtimal ortadan kalktı. Bu sınırlama ayrıca teknik adamların seçtikleri maç kadrosunda ve diledikleri oyun planlarını tahsis etme konusunda onlara zorluklar çıkartıyordu. Ama yeni düzenlemelerin ne arkasındaki motivasyonun ne de ortaya çıkış biçiminin çok elle tutulur olduğunu söyleyemeyiz.

Öncelikle şu “+” kavramını artık uygulamadan kaldırmak gerekiyor. 6+0+4’ün 4’ü her ne kadar size bir alternatif kazandırma ihtimali yaratsa da bu aynı zamanda kadrolarda atıl bir iş gücü anlamına geliyor. Federasyon sezon sonu bu 4 rakamının kaçının kullanıldığı işe ilgili bir araştırma yapıp konuyu gözden geçirebilir, zaten ligdeki birçok takım öyle ya da böyle 10 yabancı hakkının tümünü kullanmayacaktır.

İlave olarak ülkenin üst düzey 2 ligi arasındaki uygılamada da bir problem var. 2.lig takımları, 18 kişilik maç kadrolarına Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan uyruklu 2 oyuncu daha yazabiliyorlar ama bu 1.lig takımları için geçerli değil. Ya federasyon bu ülkeden gelen oyuncuların üst düzey liglere layık olabileceğini düşünmüyor ya da 2.lig takımlarının ağzına bal çalma durumu var. Böyle bir seçenek veriliyorsa bunun kademe ayrımı yapılmadan sağlanması gerekiyor. Hatta yine buradan hareketle neden 2. ve 3. lig takımlarında yabancı oyuncu oynatılmadığı da tartışılmalı. Federasyon bu takımların altyapı için önemli bir kaynak oluşturduğunu düşünüyor, ama Türkiye’de bu liglerdeki gençler İstanbul’un büyüklerine transfer olana kadar kendilerini gösteremiyorlar. Üstelik son 5 yılda ulusal takımda yoğun bir “gurbetçi” enflasyonu var. Eğer devanın yurt dışında eğitimini almış futbolcularla geleceği düşünülüyorsa, içeriyi bu kadar kurcalamanın zaten alemi yok.

Tabii bütün bunların ötesinde daha can alıcı bir nokta var. Mehmet Ali Aydınlar federasyonu 2 sezon önce meşhur play-off uygulamasını  icat ettiğinde sezonun başlamasına kısa bir süre kalmıştı. Yabancı  kuralları belki daha erken açıklandı ama transfer sezonu açılalı 19 gün oluyor. Bu onların 2. geç kalışı. Bu tür radikal kararlar en geç 1 yıl önce açıklanmalıdır, çünkü artık futbol takımları ocak transfer döneminde izleyen sezonun transferlerini yapabiliyorlar. Federasyonun, transfer planlarını doğrudan etkileyen bu konuda tüm ayrıntıları ortaya koyan kararlar hakkında bu derece keyfi davranmasını açıklamak mümkün değil.

Son olarak maç kadrosunda altyapıdan gelen oyuncu bulundurma zorunluluğu meselesi. Bu rakam halen 1. Yıldırım Demirören 4 işleme bu kadar konsantre olmak yerine, örneğin yabancı sınırını kaldırıp bu 1 rakamını 4’e çıkarsa, hangisi kulüp altyapılarının daha işlevsel olmasına yol açabilir, bunu da ayrıca düşünmek gerekiyor.