DERS

Şimdi öncelikle söyleyeyim gecenin flaş skoru La Paz'dan, Bolivya-Arjantin maçından geldi. Yatmadan önce "2010'da favorin kim?" diye soran eşime "Tamam" dedim "sen yat, Arjantin tartışmasız". Adamlar o uyurken 6 gol yedi. Yarın eşim soracak "ne oldu Arjantin?" diye, ben yarın karıma ne diyeceğim kaptan...Maçı izleyemedim, izlemeden bir şey söylemem yanlış olur ama Arjantin'li oyuncuların tümünün sahada uyurgezer gibi oldukları söyleniyor, bizim Tuncay da Bolivya fena basıyor dedi izlerken. 6 golün 3 tanesini atan 32 yaşındaki Joaquin Botero kariyeri boyunca Amerika kıtasında forma giymiş bir adam. Şu anda oynadığı takım da Meksika 2. Ligi'nden Correcaminos. Anlayın işte nasıl bir maç olduğunu, bana "100 maç oynasak 99'unu" türünde bir maç izlenimi verdi ama izlemeden konuşmamak lazım tabi. Maradona'nın teknik direktörlük kariyerindeki dördüncü maçı kalesinde 6 gol birden gördüğü maç oldu. 6 gol yemeden büyük hoca olunmuyor zaten artık. Bkz. aşağıdaki paragraflar...

Pazartesi yazdığımızı yineleyelim. Şu an içinde bulunduğumuz tabloya şaşırmamak lazım. Bu takım bundan 9 ay önce Basel'deki İsviçre-Türkiye maçının 90. dakikasında maç boyunca sahada yürüyen Tuncay Şanlı, Arda Turan'a olağanüstü bir pas çıkarmasa idi izleyen 3 ay boyunca peri masallarını yaşamayacaktı, bu takım bundan 3 ay önce dünyanın en iyi 10 kalecisinden birisi olan Peter Cech, 86. dakikada hayatının en büyük bireysel hatalarından birisini yapmasa 3 ay boyunca peri masallarını yaşayamayacaktı ve bundan 3 ay önce 94. dakikada Rüştü'nün doldurduğu topa hamle yapan Emre Aşık'ın 2 kişinin üstüne çullanışına kimsenin itiraz edemeyeceği bir faul çalınsa idi...............Bu liste sürer gider. Türk milli takımının son 4 yılda aldığı kritik galibiyetlerin 3 tanesinin doğrudan kaleci facialarından gelmesi (Mhyre, Nikopolidis, Cech) önemli bir mesajdır. Türkiye'nin 4 sene önce bir "takımı" yoktu. Bugün de bir takımı yok. Hep söyledik, "sürprizlerin takımı", "turnuvaya renk katan takım", "mucizelerin takımı" olmak yerine "en sıkıcı takım", "mekanik takım", "istikrarlı takım" gibi sıfatları yeğlerdim. Birisi ün kazandırıyor diğeri turnuva. İspanya bu zıtlığın en güzel örneklerindendi. Bir süredir bu özelliği sürdürüyorlar ve buna rağmen dün akşam İspanya'yı mağlup etme şansımız ayağımıza gelmişti.

Kadrosunda Avrupa'nın an itibarı ile en formda 2 takımından (Liverpool, Barcelona) önemli futbolcular bulunan bir takımın 55. dakikalarda maçı 1-0 geride götürürkenki hali "biz kendimizi çok zorlamayacağız" diye bas bas bağırıyordu. Oyuncuların yarısı Premier Ligi geri kalan yarısı da La Liga'yı düşünüyordu zaten. 60. dakikalar civarı Riera'nın ikiye bir yakalanan bir pozisyonda Fernando Torres'e attığı ve yerini bulmayan komik bir pas var. Liverpool antrenmanında bile birbirlerine böyle pas atmıyorlardır. O top bile İspanyol futbolcularının kafasının o an sahada olmadığının göstergesiydi. Amiyane tabirle "evet oynamak istemeyen takımı göz göre göre uyandırdık". İbrahim Üzülmez'in yaptığı müdahale kale sahası içinde kafa vuran bir adama değil, size yumrukla girişmeye çalışan bir adama karşı yapılır. Bir sol bekin, iki elini birden açarak kale sahasında bu kadar rahat davranmasını anlamak mümkün değil. Skor 1-1'e geldiğinde İspanya canlandı mı? Hayır. Durum 1-0'ken nasıl oynuyorlarsa öyle oynamaya devam ettiler. O andan sonra dahi maçı rahatça lehimize çevirebilirdik. Elimide rakip kalede baskı kurma şansı vardı, ama kulübenin sahayı baltalamasının net örneklerinden birisi yaşandı.

Şimdi yapılan oyuncu değişikliklerindeki isimlerin üzerinde duracağız aşağıda, o ayrı mesele. Benim derdim değişikliklerin yapılış şekliyle alakalı. Rakip sahada baskı kurup, onları hapsetmeye çalışan bir takımın son 15 dakikada beşer dakikalık arayla 3 değişiklik yapmasının mantığını çözemedim. Arka arkaya rakip kaleye ikişer üçer orta yaptığımız ya da yüklenme şansı bulduğumuz her bölüm Fatih Terim'in berbat zamanlamalı değişiklikleri ve oyunun durmasıyla kesildi. Böyle bir maçta son 15 dakikaya değişikliğini bıraktıysan eğer, aynı anda iki, hatta artık dün akşam olduğun gibi dünya kupası biletin pamuk ipliğine bağlıysa üç oyuncuyu birden değiştirirsin, böylece adamlar oyuna girer, bir daha da oyun maçın sonuna kadar senin yüzünden durmaz. Biz böyle yapmadık, hem periyodik olarak oyunu durdurduk hem de her oyuncu değişikliği saha içindeki takım kurgusunun değişmesine yol açtı. Zira iki kez oyundan forvet alıp orta saha oyuncusu soktuk. Son 15 dakikada 3 kez saha içi kurgusu değiştirilmez. Bunun mesajını bundan 4 sene önce aldı aslında Fatih Terim. Basel'de İsviçre'ye 2-0 yenildiğimiz dünya kupası elemeleri play-off ilk maçında. Son dakikada 4-4-2 dizilişi ile oynarken ve 1-0 mağlupken Ergün oyuna girdi, takıma 3-5-2'ye dönüyoruz işaretini verdi, Hüseyin Çimşir defansa geçti, onun bireysel hatasıyla da Behrami ikinci golü attı, sonradan o golün bizi dünya kupasının dışında bırakacak gol olduğu anlaşılacaktı. Aradan 4 sene geçti, Terim ders verdi, ders almadı, aynı hatayı bir kere daha yaptı ve yine ne acıdır ki maçın sonunda bir başka ikinci gol yiyerek, yine bir dünya kupasına veda etmenin eşiğine geldi. Ders almak yerine vermeye devam ederse 4 sene sonra kariyerinde bir darbe daha alacak, benden söylemesi.



















Oyuncu değişikliği isimlerine gelince. Spekülasyon üretmeyeceğim. Terim maç sonrası "Değişiklikleri 1-1'i korumak için yaptım" diyor. Direk onun açıklamasından gideceğim. Sabri Sarıoğlu oyuna girdikten sonra sağ açık, Batuhan Karadeniz pivot santrafor, Nuri Şahin ise hücuma dönük orta saha olarak oynadılar ve takım değişikliklerden sonra sürekli rakip kaleye saldırmaya çalışıyordu. Bu oyuncu yerleştirmeleri ile Fatih Terim nasıl 1-1'i korumayı hedeflediğini açıklarsa çok memnun olacağım. İşin daha acısı bu soruyu kendisine tek bir basın mensubunun sormaması. Gelelim bu açıklamanın daha fahiş yanına. Fatih Terim'in maçı 1-1'e bağlamaya çalıştığı gruptan bir fotoğraf çekelim ve böylece genel görüüntüye de bakmış olalım. Bosna Hersek grup ikincisi ve Türkiye'ye 4 puan fark yapmış durumda. Kendi evlerinde bize karşı kazanmak zorunda olmadıkları bir maça çıkacaklar. Şu anda inanılmaz formda olan ve Wolfsburg'u şampiyonluk potasına sokan genç ikili Dzeko ve Mislimovic'in yanına sakatlıktan kurtulmuş Vedad Ibisevic'i ekleyerek. Bu arada kendi evlerinde büyük bir ihtimalle liderliği garantilemiş, ülke tarihinin yenilmezlik rekorunu kırmış yani artık 18 yaş altı takımıyla sahaya çıksa dahi durumunda hiçbir değişiklik olmayan bir İspanya'yı konuk edecekler. Bu arada biz o arada bir de Belçika ile deplasmanda oynayacağız. Bu tablodaki bir grupta Fatih Terim amacına ulaşsaydı değişen tek bir şey olacaktı. Fark 4 puan değil 3 puan olacaktı. Onun dışındaki tüm şartlar aynı. Eğer bu 3 puanlık farkın onu deplasmandaki Bosna ve Belçika maçlarını kazandıracak kadar emin kılacağını düşünmüşse hesapları konusunda kafası oldukça karışmış demektir. Zaten bu güvenceyi verecek bir fikstür olmadığı gibi göreve geldiğinden beri 4 sene içinde hala iskeletini kuramadığı bir takım var.

Son lafım oyuncu ilişkileri hakkında. Ben de aday kadroda Taner Gülleri'nin olması gerektiğini düşünüyorum ama onu bir kenara bıraktım. Milli takım 2-3 senedir Fatih Tekke'nin kritik anlardaki kritik müdahalelerini ve ani çıkışlarını arıyor. Son UEFA finalinde 90 dakika boyunca sahada kalan bir adamın en azından yedek kulübesinde yerinin olması gerekiyor. Ama bütün bunların arkasında başka bir nokta var Maçı İngiliz televizyonundan izledim. İlginçtir Ali Sami Yen Stadyumu'nun kapalı tribün tarafındaki kameraları kullandılar. Yani sizin izlediğiniz açının tam tersiyle izledim maçı. Fatih Terim tam karşıdaydı ve her yaptığı rahatlıkla görülüyordu. Saha içinde kendi oyuncusuyla bu kadar takışmaya girmesi, asabiyetinin futbolculara yansımasına sebep oluyor. Sahada en iyi performans gösteren oyuncunuzu dahi bir pas hatasında el kol sallayarak azarlıyorsanız, oyuncunun güvenini kazanamazsınız. Hele hele futbol eğitimini Almanya'da almış, soğukkanlı bir adam olan Hakan Balta'nınkini hiç. Onun favori adamı Emre Belözoğlu'nun maçın sonunda Gökhan Gönül'e bir frikik atışı sırasında çektiği fırça bunun bir uzantısıdır. Terim maalesef kenarda da oyuncularına iyi örnek olamıyor.

Afrika yolculuğu artık hayal gibi. Her turnuvada alınan hüsran bir diğeri için yararlanılması gereken bir ders. Büyük ihtimalle üstüste ikinci dünya kupamızı da kaçıracağız. Terim'in görevde kalmasının milli takımın geleceği açısından pek hayırlı olacağını düşünmüyorum. Bu, kariyerinde kupa kaldıramadan geçirdiği üstüste dokuzuncu yıl olacak. Son Avrupa ve dünya şampiyonu, yaşayan efsane Sir Alex Ferguson'un 68 yaşında "kariyerimin en büyük hatası Jaap Stam'ı Lazio'ya satmaktı" diye hatasını itiraf edebildiği bir dünyada kariyerini dokuz yıldır kupa alanları evinden izlemekle geçiren bir adamın "Ben ders almam, veririm" meydan okumasıyla icraatlarının mantığını anlatmadan, amiyane tabirle hesap vermeden yola devam etmesini kusura bakmayın ben kaldıramıyorum.

Kapatırken diğer gruplardan ufak bir not düşeyim. Kuzey İrlanda ve İngiltere grup lideri, İrlanda Bari'den beraberlikle döndü, ikinciliği garanti gibi birincilik koltuğunu kovalıyor, İskoçya grup ikinciliği için iyi bir fırsat yakaladı. Güney Afrika'daki turnuva İsviçre 1958'den sonra (İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler) ilk kez* 4 ada ülkesine ev sahipliği yapabilir. Daha önce Meksika 1986'da (Kuzey İrlanda, İngiltere, İskoçya) ve İtalya 90'da (İngiltere, İrlanda, İskoçya) üçer ada ülkesi finallere gitmişti.

*Düzeltme için Onur Erdem'e teşekkürler