BİR GROTESK MASALI: İSTANBUL - 1

Büyükşehir kavramını, şehir plancılığının uygulandığı Ankara gibi bir yerde öğrendiyseniz, İstanbul’da vb. grotesk metropollerde yaşamaya başladığınız ilk zamanlarda her gün hayrete düşmeniz kaçınılmazdır:

- Metroya bindiğinizde aldığınız ahır kokusuna bir an önce koku duyargalarınızın duyarsızlaşması için dua edin. Yoksa her binişinizde “Geceleri bu trenle büyükbaş hayvan mı taşıyorlar?” sorusunu sormaktan kendinizi alamayıp arkadaşlarınızın ve çevrenizdeki diğer yolcuların “Deli galiba…” içerikli bakışlarına maruz kalabilirsiniz.

- Herhangi bir toplu taşıma aracından inişler sırasında birkaç saniyelik omuz omuza/burun buruna cephe savaşına önceden hazırlanmazsanız ineceğiniz durağı rahatlıkla kaçırabilirsiniz. Yolculardan herhangi bir medeniyet belirtisi beklemeniz ise sizin ayıbınızdır.

- Buluşmak için özellikle kışın, asla dışarıda bir yer seçmeyin. Buluşmanın trafik nedeniyle 1-2 saat aksaması yüksek ihtimaldir.

- İstanbulluların, kentin her yerini bildiği gibi bir önyargınız olmasın. Kentin bilinmesi ile kişilerin yaşı arasında doğru orantı bulunmakla birlikte, sürekli yeniden inşa edilen yollar nedeniyle yaşlılar bile bu kenti asla tam olarak bilme şansına sahip değildir.

- Kentleşmede ani, devasa ve kentlinin kesinlikle karşı çıkmasına rağmen gerçekleştirilen değişikliklere şaşırmayın (Metrobüs, kentsel dönüşüm vb.). Vatandaşın haklarının hiçe sayılmasının en nadide örneklerine İstanbul’da rastlanır.

- Yaya ya da şoför olarak trafikteyken, (hele de kadınsanız) asla el kol yapmayın ve hatta ağzınızı bile oynatmayın. Trafikten ve daha kim bilir ne sıkıntılardan sıtkı sıyrılmış Sıtkılar yumruğunu sallaya sallaya üzerinize saldırabilir.

- Saldırıya uğrarsanız kimseden yardım beklemeyin: Her koyun kendi bacağından asılır!

- Saldırıya uğrarsanız polisten yardım istediğinizde ilk alacağınız cevap, hiç abartmıyorum istisnasız “Hadi barışın; şimdi karakola gidip ifade vermeniz gerekir. Darp yoksa hiçbir şey kanıtlayamazsınız.”; ısrar ederseniz ikinci cevap “Biz ifade almıyoruz; nöbetçi savcıya gidin.” olacaktır. İnanmayın! Sizi ve şikayetçi olduğunuz kişiyi karakola götürüp resmi olarak ifade almak ve ifadenizi savcılığa sevk etmek onların görevi.

- Otobüs vb. toplu taşıma araçlarında, araç boş bile olsa, yolcuların inecekleri duraktan 5 dakika önce kapının önüne gidip, durağa gelene kadar ayakta eziyetli bir yolculuk geçirmesine şaşırmayın. Yaptıklarının farkında bile değiller, sadece alışkanlık.

- Kaydadeğer canlı müzik(rock) beklemeyin. Canlı müzik yapan çok az bar var, olanlar da genelde kötü. İyi gruplar da genelde Ankaralı.

- Doğma büyüme İstanbullu olup başka da bir şehirde hiç yaşamamış yerlilerden dost edinmeyi denemeyin; gördüğünüzde haykırarak uzaklaşın.

- Kalabalık yaya yollarında bir yürüyüş düzeni beklemeyin. Kimse kendi sağından yürümez ve dahi böyle bir kural olduğundan bihaberdirler. Karşınızdan gelenin üstüne bodoslama yürüyün; son saniyede çevik hareketlerle mucizevi şekilde birbirinize çarpmadan geçip gideceksiniz, şüpheniz olmasın.

- Bir şey yapmak istediğinizde sıra varsa sakın gidip en arkasına geçmeyin. Rahat tavırlarla bir yerinden kaynayın ya da hiç kasmayın, direkt en öne geçin. Bıdı bıdı edenler olursa da kulak asmayın; bu kente herkes birbirinden korkar.

- Her şeye koyun gibi susan bu toplumun trafikte biraz daha beklemesine sebep olacak en ufak davranış ya da olaya nasıl GROOOOAAARRRR tepkisi verdiğine şaşırmayın. İstanbul’da da gün 24 saat; ama yolda geçen süre, Avrupa’da 2 ülke arası seyahat etmek kadar.

- İnsanların bencilliğine şaşırmayın; zamansızlıktan, parasızlıktan yakında siz de öyle olacaksınız.

- Rock barlarda, Elvis’in Love Me Tender’ı ayarındaki şarkılarda çılgınlar gibi hoplayıp zıplayarak danseden insanların kulağında walkmanle apayrı bir şarkı dinlediği için böylesine çıldırabildiğini sanmayın. Onlar da sizinle aynı şarkıyı dinliyorlar ama hormonları muhtemelen sizinkinden binlerce kat yukarıda olduğundan çalan şarkıyı değil “istiyorum, istiyorum”u umursuyorlardır.

- Ankara’nın ne kadar boktan bir şehir olduğunu sık sık duymaya bir an önce alışın ve Ankara’nın güzelliklerinden bahsetmekle vakit kaybetmeyin. Öncelikle, dünyada bile İstanbul’un güzellikleriyle yarışacak çok az kent vardır. Bu gerçeği, hemen anlamayı beklemeyin; ancak, İstanbul’un kaosuna alıştıktan sonra güzelliklerinin tadını çıkarabiliyorsunuz. İkincisi, Ankara, insanlar olmadan gerçekten yokluk içinde bir kent. Ankara’yı güzel yapan, sıkı dostlar edinip sosyal/kültürel yaşamın içine akmanın çok kolay olması (ulaşım, kentsel standartların yüksek olması, nüfusun daha az olması, daha ucuz bir kent olması vb.).


by Gand