Yazıyı okurken yukarıdaki şarkıyı fon müziği olarak kullanmanız tavsiyemdir. Bloodsport filminden Stan Bush ve "Fight To Survive". "Dövüş filmi" kavramı biraz üstünkörü ve muallak bir kavram. Kişinin anlayışına göre sadece 80'lerin başında çekilmiş turnuva filmlerini ifade edebilir ama aslında çok büyük prodüksiyonlu Rocky serisi de bir "dövüş filmi"dir. Adamlar birbirlerini döver işte, bunun prodüksiyonuna bakmaz iş. Ama nedense filmler Hollywood büyük stüdyolarından çıkınca adı "spor-dram" olur türün. Tayland'da 4. sınıf imkanlarla ve Holllywood'da iş bulamayan aktörlerle çekilince dövüş filmi. Ama aslında Bruce Lee'den, Jackie Chan'e,Rocky'den Kill Bill'e hepsi bu kaba kategorinin içine girerler. E girince de klişeler kaçınılmaz olur. Yılın 364 gününde konuştuğumuz sporu bugün bir yana bırakıp başka alanlara yönelelim.
1-Kardeş veya en iyi arkadaş intikamı: Şimdi adamın dövüşçü olması lazım. Ama onu gaza getirecek bir şey gerek. Ne yapalım? Kardeşi varsa kardeşi, yoksa kuzeni, yoksa arkadaşını öldürelim, sakat bırakalım, hadım edelim. Felsefe budur. Filmin başında en iyi arkadaş feci şekilde dayak yer. Van Damme filmlerinde genelde bu dayağın sonunda ölmez sakat kalırlar. Ama örneğin Apollo yağlarımızı eriten şekilde ölmüştür. Cenaze sahnesinde evde halay çektiğimizi bilirim. Sen koskoca Sovyet ekolüne karşı Amerikan bayrağını don yap, Living In America'yla şebeklik yap. Alırsın James Brown'ın sol....neyse
2-Karizmatik uzakdoğulu hoca: Karate Kid'de Bay Miyagi, Kan Sporu'nda Tanaka Hoca, Dövüşçü'de Chow hoca, Kill Bill'de Pai Mei. Hepsi uzak doğuludur. Dengeli beslenen ve sakin sessiz adamlardır. Az ama öz konuşurlar. Disiplinlidirler ve imkansız eğitim teknikleri vardır. Film boyunca karizmalarını bozup şebeklik yaptıkları 1-2 sahne bulunur. En önemlisi de psikopata bağladılar mı adamın gözünü bile çıkarırlar. O yüzden dikkatli olunması lazımdır.
3-Baş kahramanın takıldığı kız: Bu gittiği ülkedeki uzak doğulu kız olur, hiç işi gücü yokmuş gibi dövüşleri izlemeye gelen Amerikalı kız olur, eskiden gelen bir kız arkadaş olur ama hep olur. Bunlar genelde yukarıdaki karizmatik hocayla da esprili muhabbetler yaparlar ama onunla pek diyaloğa girmezler. Asıl fonksiyonları bir sahnede sevişmek ve olursa esas oğlanı gaza getirmek için rakibi tarafından kaçırılmak hatta tecavüze uğramaktır. Filmin sonuna doğru bir anda Orhan Ayhan kesilip son dövüş öncesi bizim elemana taktik bile verirler.
4-Gün batımındaki eğitim: Bu sahneyi kullanmayan filme ben dövüş filmi demem ki koskoca Tarantino bile Kill Bill'de kullanmıştır. Akşam saatleri. Çekirge ve hoca bir tepeye çıkar. Orada gün batarken 2 tane gölge güneşin kayboluşu eşliğinde "hiyaa hot huyt" şeklinde zaman zaman da nefes alıp nefes verme egzersizleri yaparlar. Gün batımında antrenman yapmamış bir adamın muvaffak olması mümkü değildir.
5-Hayal sahnesi: Bizim esas oğlanın arkadaşı ölür veya sakat kalır demiştik ya. Neyse bu o gazla antrenmana veya bir turnuva durumu varsa turları geçmeye devam eder. Derken bir gece eve dönerken otobüste veya kendi arabasında arkadaşını tekaüte ayıran rakibinin hayalini görür. Olmadı tam arkadaşının dayak yediği anlar canlanır. Bir de otobüste birisini o düşmanına benzetir. Bir döner..meğersem 80 yaşında çinli kadınmış...ne klişeymiş be arkadaş?...Bunu Rocky bile "No Easy Way Out" şarkısı eşliğinde dördüncü filmde kullanmıştır.
6-Çömezlikten ustalığa: Bizim eleman eğitim için karizmatik hocanın yanına gelir. Bir bakarız ki seviyesi beginner bile değildir. Hemen orda hoca buna bir kaç hareket çeker ve "savunman berbat", "öğrenmen gereken çok şey var", "siz amerikalılar sadece savaştan anlarsınız" gibi aşağılayıcı sözler kullanırlar. Hatta 2. Dünya Savaşı'ndan gelen bir garezleri varsa bir de 1-2 tane de patlatırlar. Bizimki sinirlenir ama saygıda kusur etmez. 3 ay sonra Ken'le Ryu'dan daha iyi dövüşür hale gelir. Ne hızlandırılmış kursmuş be birader.
7-Önce dayak yeme: Bunca yıllık film izleyicisiyim. Final dövüşünde önce dayak yemeden rakibini doğrudan döven adam görmedim. Gerçek hayatta böyle mi? Değil. Gecenin bir yarısı Mike Tyson maçı için kalkıp 50 saniye sonra gelen nakavt sonucu yine yattığımı bilirim. İlla dayak mı yiyeceksiniz başta? Van Damme yemiştir, Karate Kid yemiştir, Bruce Lee yemiştir, Rocky yemiştir, Battal Gazi yemiştir, herkes yemiştir. Mazlum musun arkadaş. Mazlum'u getirin bana.
8-Gaz şarkı: Bu şarkı genelde filmlerin bitişi ile birlikte jenerik akarken duyulurlar. Yukarıda saydığımız filmlerin hepsinde kullanılmıştır ki benim için en iyisi Survivor'dan Rocky Balboa, Sovyetler Birliği'ne uçakla inerken çalan "Burning Heart" ve Kan Sporu'ndaki "Fight To Survive"dır. Genelde 80'lerin havasını yansıtırlar ve şarkı sözleri hep bir felsefe içerir. Filmin içinde de genelde antrenman sahnelerinden birinde çalarak bizi havaya sokarlar.
9-Acaip teknikli dövüşçü: Bu tipler her komite filminde vardır. Afrikalı olur, Singapur'lu olur, Alaska'lı olur, Hintli olur, Papua'lı olur. Ama dövüş teknikleri hep farklıdır. Kimi zıplaya zıplaya dövüşür, kimisi acaip elbiseler giyer, kimisi dört ayak üstünde dövüşür. Hep 1-2 tur geçerler ki seyirciye "bak adamla dalga geçtik milletin defterini dürdü" dedirtilsin. Ama sonunda çeyrek finale kalmadan elenirler.
10-3 film birdenin ilk filmi olma: İşte bu klişe flmin kendisinin değil 80'ler sinema salonlarının klişesidir. 3 film birden kuşağına seyirciye adrenalin enjekte etmek için ilk önce 6. sınıf bir uzakdoğu dövüş filmi gösterilir. Vücuda kan pompalanır. Sonra da son 2 filmde o enerji gerekli yerlere yansıtılır. Topkapı Sur, Kadıköy Hakan, Ümraniye Ocak gibi sinemaların değişmez taktiği olmuştur bu. Ancak bu izleyici kitlesinde öyle isimler vardır ki daha karate filminde fermuarları çözerler. O derece konuya hakimdirler.
10 iğrenç polisiye klişesi
10 iğrenç romantik komedi klişesi
10 iğrenç korku filmi klişesi
10 iğrenç felaket filmi klişesi
15 yorum:
@flying dutchman
sağlı sollu kroşelerle beni ringin kenarından güldürdün ama nakavt eden altın vuruş şu oldu:
"ancak bu izleyici kitlesinde öyle isimler vardır ki daha karate filminde fermuarları çözerler. O derece konuya hakimdirler."
eline sağlık:)
Son maddeye istinaden; Show Tv'nin bir zamanlar ogle vaktinde verdigi, "alakasiz yerde sevismeli" Ninja filmleri vardi. Bu filmlerde toprak altindan, agaclarin uzerinden ve denizin icinden giden ninjalar oluyordu. Upsss, kopuaa gibi efektlerle 15 dakika dovusulur, akabinde (artik film dogranip, yerler degistiginden midir, yoksa standart olay orgusu mudur, bilinmez) bir anda sevisme baslardi. Ben bunlari 3 film birdenin ziplenmis hali olarak dusunuyordum.
Hakkaten şu final dövüşünde bir kamyon dayak yiyip sonra yemini bozdum moduna girilmesine sinir olurum. Bir çok güzelim dövüş filmi bundan heba oldu.
Bu arada dövüş filmi dedimde aklıma Tony Jaa geldi adam nasıl bir insan evladıdır öyle. Eski uzakdoğu dövüş filmleri gibi değil harbiden adamların ağzına çakıyormuş hissi veriyor :D
Yanlış hatırlamıyorsam bi adada geçen Bruce Lee filminde önce dayak yeme klişesi yıkılmıştır.
Onun için bu adama ayrı bir saygım vardır...
flyin gene döktürmüşün, çok güldüm :=)
bide hong kong dövüş filmlerinde kullanılan bi kamera açıları vardır ki,hong kong filmleri dışında kullanılındığında komik olurlar,o zoomlamlar,kameraya karşı dövüşmeler
dutch onu bunu bırak, sana bir soru soracağım.
bunları ciddi ciddi düşünüp mü oluşturuyorsunuz, yoksa yazı işleri müdürü gibi orda burda takılıp "lanet olsun pazartesi sabahı 10 iğrenç bla bla raporlarını masamda göreceğim" falan deyip altında 152 milyon kölemi çalıştırıyorsun?
Hayır, bana en çok sevdiğin on meyveyi say deseler dörtde kalırım.Bu yüzden Dutchmane saygıyı kusur etmeyelim :)
klişelerden uzak başarılı bir dövüş filmi için dün izlediğim cinderella mani öneririm
Ek olarak, filmlerde kotu adamlar ve/veya tetikcileri hep abuk subuk giyimli, sacma sapan sac trasina sahip olan, at hirsizi kilikli, yuzunde maskesi, vucudunda dovmesi eksik olmayan adamlar olur. Bolum sonu canavari olduklari icin de en temiz dayagi hep onlar yer. Hicbir filmde soyle babalar gibi bir flashback gostermezler ki bu gariban nasil bu yolun yolcusu oldu, anasindan mi kotu dogdu, hangi hayat sartlari bu yone surukledi (Yamulmuyorsam "Danny the Dog" haric).
naçizane bonus track babında, "teknik" bilmeyen -genelde izbandut cinsinden- bi arkadaş tekniğin ustası elemana dalmaya niyetlenir. esas oğlan sklemez tavırlarla temas dahi almadan yarmacanı uzatır boyunca.o gariban arkadaş en azından dokunsun; ama yok yanımdan geçse beni yere düşürecek adam madara olur aleme.
sanırsam chuck norris abinin filmografisi de bunun üstüne kuruludur(:
Neredeyse bütün klişeleri içinde barındıran yerli yapımı dövüş filmi 'kara şimşek'. Adı biraz tezat oluşturuyor ama boks filmi kendisi. Fragmanıda burada
http://www.alkislarlayasiyorum.com/index.php?sayfa=356a192b7913b04c54574d18c28d46e6395428ab&icerikno=2b80090196fbbd61985ea7f2fc5c2f6aa4e1f134
--
Önce dayak yeme klişesine gelince ben bunun en güzel örneğini snatch te izledim. Bi araba dayak yiyip dur abi daha ısınamadım ne zamandır dövüşmüyoz gibilerinden esnetme-gerilme hareketleri yapıyordu.
blogu takip ettiğim kadarıyla tüm klişe işlerden nefret ediyosun gibi geldi.O zaman abi sen hayatı ne kadar absürt yaşıyosun ya merak ettim.Yani normal insanlar gibi herkesin yaptığını yapmaktan itinayla kaçınıyomusun?
7. madde:
sen gene çok izlemişsin. ismini hatırlamadığım bi italyanla maçı vardı, italyan böyle uzun boylu avarelin tekiydi. 7 saniyede nakavt etmişti. tepki vermeye bile fırsat bulamadım. tuvalete gittim, aynaya baktım, "ne yaptın sen şimdi" deyip yattım.
bu farklı teknik sahibi arkadaşların tekniklerinin özellikle yılan ve maymunda alındığını belirteyim. kendileri benim için her zaman turnuvaya renk veren isimleri olmuşlardır.
bir de bizi ilgilendirmesi açısından hatırlatayım; kan sporunun bir tanesinde türk vardı, eğer filmi yanlış hatırlamıyorsam. böyle uzun saçlı falan, saçları rasta gibiydi hatta, esmer bişi. rakibini çükünü sıkmak suretiyle ekarte eden cinsinden. vay be biz neymişiz derdim, hala da derim.
maçlardan önce arkada kara tahta, ağzında sigara, kafada artist şapkalı zibidi adama lahelo mahelo diye bağırıp ellerinde tomarla güya bahis yatıran insan güruhu vardır bi de. kime yatırıyosun kardeşim, parayı verdin eline bi makbuz, belge falan al bari.
bu uzakdoğulu hocalar da ikiye ayrılır. bir kısım yazıdaki gibi delikanlının kendisini döven liseli hısmını yenmesine yardımcı olur ki turnuvanın finalinde karşılaşacaklardır... ikinci kısım ise karete, kungfu, jujitsu, hapkido artık her ne öğretiyorsa savunma sporudur takılırlar. Öğrencisi kavga ederse kızar ders vermeyi keserler. :)
Yorum Gönder